Pawłów, od roku 1976 wieś gminna, leży w powiecie starachowickim. Parafia i kościół w Pawłowie istniały już w roku 1326. Następny dokument o parafii – wystawiony przez biskupa Bodzantę – pochodził z roku 1362 i dotyczył oddzielenia wsi Wieloborowice, celem dołączenia jej do powstającej parafii w Chybicach. W Słowniku Geograficznym czytamy: „W XV w. właścicielem […]
PARADYŻ Kościół bernardynów. Gmina Paradyż, powiat opoczyński, woj. łódzkie.
„Przy zbiegu traktu piotrkowsko – kieleckiego i piotrkowsko – radomskiego w odległości 17 wiorst od Opoczna i tyleż od Sulejowa, zaś 30 wiorst od Piotrkowa leży wieś Wielka Wola /lub Paradyz/, w 1577 zwany Wolą Daleszowską” – pisze o Paradyżu ksiądz Wiśniewski. W 2.połowie XVI stulecia Wola należała do Stawieńskich, a później do Potockich herbu […]
PACANÓW Kościół parafialny. Gmina Pacanów, powiat buski.
Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1109, gdy biskup krakowski Maur nadał kościołowi w Pacanowie dziesięciny, a także potwierdził nadanie mu karczmy i dziesięciny z ryb przez Siemiana, dziedzica grodu i fundatora kościoła. W roku 1265 (a więc tylko osiem lat po Krakowie) Pacanów otrzymuje od Bolesława Wstydliwego przywilej lokacyjny na prawie niemieckim. Dokument lokacyjny nie […]
OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI Kościół parafialny. Gmina Ostrowiec Świętokrzyski, powiat ostrowiecki.
Ostrowiec – drugie co do wielkości miasto w województwie świętokrzyskim – dzięki przemysłowi bardzo dynamicznie rozwinął się w XIX i XX stuleciu. Zajmowane przez obecne miasto tereny obejmują nie tylko dawny Ostrów, od którego nazwa Ostrowca się wywodzi, ale także inne znane z historii miejscowości, jak: Częstocice, Denków, Szewna. Próbę uporządkowania wiedzy na temat przeszłości […]
OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI Kościół „fabryczny”
Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszego Serca Jezusowego w Ostrowcu Świętokrzyskim nazywany jest przez mieszkańców miasta „fabrycznym” lub „hutniczym”. Inicjatorem budowy świątyni był arcybiskup Władysław Jasiński, a głównym sponsorem inż. Mieczysław Iwaszkiewicz, dyrektor Zakładów Ostrowieckich. Gdy zapadła decyzja o budowie, zamówiono projekt u architekta Tadeusza Rekwirowicza (1865-1962). Kamień węgielny położono w dniu 18 października 1931 roku. […]
OSTROWCE Kościół parafialny. Gmina Nowy Korczyn, powiat buski.
Wieś Ostrowce leży w południowej części województwa, w gminie Nowy Korczyn, przy drodze Kraków – Sandomierz. Pierwsza wzmianka o tutejszej parafii pochodzi wprawdzie z roku 1326, kiedy plebanem był ksiądz Paweł, ale i kościół i parafia powstały wcześniej, być może było to tak, jak zapisano w roku 1857, który to tekst przytacza ksiądz Wiśniewski: „Ponad […]
OSIEK Kościół parafialny. Gmina Osiek, powiat staszowski.
Zdaniem profesora Kiryka, należy cofnąć: „początki Osieka, usytuowanego przy prastarym nadwiślańskim szlaku krakowsko-sandomierskim, do czasów fundacji klasztoru łysogórskiego, czyli do czasów Bolesława Krzywoustego”. Rok 1270 jest dla Osieka ważny – przeszedł wówczas na własność książęcą. Stał Osieku dwór książęcy, będący ważną stacją dla książąt podróżujących na trasie Kraków-Sandomierz: 35 km od Sandomierza, czyli według ówczesnej […]
OPATÓW Kolegiata św. Marcina (1). Gmina Opatów, powiat opatowski.
Opatowski kościół św. Marcina pochodzi najprawdopodobniej sprzed połowy XII wieku, z czasów Henryka Sandomierskiego lub Kazimierza Sprawiedliwego. Powstała wówczas bazylika oparta na planie łacińskiego krzyża, posiada kompozycję bardzo podobną do kościoła św. Aureliusza w Hirsau. Analogie są tu niezwykle wyraźne: zarówno zwarty, niemal kwadratowy, czteroprzęsłowy korpus nawowy z krzyżowymi filarami przy transepcie jak i rozwiązanie […]
OPATÓW Klasztor bernardynów. Powiat opatowski.
Początki Opatowa nie są jeszcze przez badaczy w pełni wyjaśnione. Jednakże z wykopalisk wynika, że najstarsze ślady osadnictwa wiążą się z częścią miasta zwana Żmigrodem, w miejscu gdzie dziś znajduje się klasztor bernardynów. W pobliżu klasztoru, w zakolu rzeczki Łukawy, jest wzgórze nazywane Zamczyskiem oraz drugie, znacznie bardziej rozległe i na wierzchołku płaskie, zwane Grodziskiem. […]
OPATOWIEC Kościół parafialny. Gmina Opatowiec, powiat kazimierski.
Wczesnośredniowieczna osada, nazwana później Opatowcem, miała wyjątkowo dogodne położenie. Zlokalizowana u przeprawy przez Wisłę, przy ujściu do niej Dunajca, na skrzyżowaniu dwóch ważnych traktów handlowych: ze Śląska przez Kraków na Sandomierz i dalej na Ruś i z Tarnowa na Skalbmierz i Miechów. Najstarsza informacja dotycząca osady pochodzi z roku 1125 i zawieraj spis posiadłości tynieckiego […]
Najnowsze komentarze