Wieś Ostrów leży w gminie Chęciny, nad Czarną Nidą, rzeką stanowiąca tu granicę gminy – oddzielającą ją od terenów gminy Morawica. Obecnie Ostrów należy do parafii w Łukowej, ale kilkaset lat wcześniej kwestia przynależności parafialnej Ostrowa nie była tak jasna jak teraz. Wieś Łukowa początkowo należała do parafii w Kijach, potem włączona została do nowoutworzonej […]
89. ŁUKOWA Obecny kościół parafialny
Jak się potem miało okazać, budowla nie była już, niestety, tak solidna, jak jej gotycka poprzedniczka. Po półwieczu od zakończenia budowy, w inwentarzu z 1829 roku, oprócz opisu jak kościół wyglądał, znajdują się także uwagi: „w dachu reparacji potrzeba, krzyż na kopule mocno pochylony, dzwonnica mocno zdezelowana, potrzebna nowa”. Jest też w inwentarzu informacja o […]
88. ŁUKOWA Dawny, drewniany kościół
Wieś Łukowa leży w gminie Chęciny. Nieco oddalona od dzisiejszych głównych dróg, mimo „starożytnych korzeni”, mniej jest znana od innych wsi, lepiej wpisanych w obecną sieć drożną. Nie leży zresztą na żadnym końcu świata – wystarczy zjechać z „siódemki” w Tokarni, minąć Wolicę i za kilka minut jest się w Łukowej. Łukowa, pierwotnie Łukowa Wola, […]
87. BOLMIN Nawa z amboną
Dokument erekcyjny Bolińskiego kościoła nie jest znany w oryginale. Jego treść przytacza natomiast inwentarz z roku 1753. Można się stąd dowiedzieć jakie było uposażenie planowanego kościoła. Głównym składnikiem miała być dziesięcina snopowa z Bolmina, zarówno od dworu jak i z łanów chłopów oraz dziesięcina z Wymysłowa. Uposażenie stanowiły także: rola Węgrzyska, leżąca przy drodze do […]
86. BOLMIN Prezbiterium i ołtarz główny
Kościelne wnętrza przykrywają sklepienia. Nawę nakrywa kopuła na żagielkach oddzielona skromnym gzymsem, w części zachodniej przesklepiona jest szeroką, kolebkową arkadą. W prezbiterium jest sklepienie kolebkowo – krzyżowe, o żebrach stiukowych i kartuszowym zworniku, ozdobionym inicjałami ówczesnego proboszcza, księdza Jakuba Chrostkowskiego. Na stiukach umieszczonych na sklepieniu nawy jest data 1604 i późnorenesansowe kartusze z inicjałami i […]
85. BOLMIN Kościół parafialny
Stylistycznie uważa się bolmiński kościół za budowlą późnorenesansową. Tworzy go nawa (początkowo kwadratowa, przedłużona potem w wieku XVIII) przybudowana do niej od północy kaplica oraz krótkie, jednoprzęsłowe prezbiterium przy którym od północy dostawiona jest zakrystia. W wieku XVIII do nawy przybudowano węższą od niej część zachodnią z nadbudowaną niską wieżą, a na początku XX stulecia […]
84. BOLMIN Kościół parafialny i dzwonnica
Wieś Bolmin geograficznie leży na zboczu pasma Grząbów Bolmińskich, zaś administracyjnie na terenie gminy Chęciny. Bolmiński parafialny kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny, należy do dekanatu małogoskiego. Pierwotny, drewniany kościół który nosił wezwanie Przenajświętszej Niepodzielnej Trójcy, Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja, zbudowany został przed rokiem 1573 (być może był to rok 1569) przez […]
83. BOLMIN Rekonstrukcja dworu
Po raz pierwszy o bolmińskim dworze (curia) informuje dokument z roku 1540. Być może pod koniec tego stulecia dwór został przebudowany. Dowodem przemawiającym za wystąpieniem tej fazy jest osiowość założenia , znaczne wymiary okien a także pozostałości architektonicznego detalu. Zdaniem Aleksandra Króla, projektantów i wykonawców tej fazy szukać należy wśród „przedstawicieli włoskiego środowiska artystycznego Chęcin”. […]
82. BOLMIN Ruiny dworu
Ruiny bolmińskiego dworu stoją trochę w bok od wsi, na stoku wzgórza. Mimo iż obiekt zamieszkały był jeszcze w 2. połowie XIX stulecia, okazuje się, że niezbyt wiele o nim wiadomo. Nie wiadomo nawet jak sklasyfikować obiekt: czy nazwać go zamkiem, czy pałacem, czy tylko dworem? Michał Rawita-Witanowski opisuje go w ten sposób: „Jest to […]
81. BOLMIN Kapliczka
Wieś Bolmin leży w kotlince ograniczonej grzbietem Grząbu Bolińskiego i Góry Bocheniec. Dziś nieco na uboczu, dawniej przebiegał przez Bolmin ważny trakt łączący Chęciny z Małogoszczem. Nazwa wsi wywodzi się – według D. Kopertowskiej – od imienia Bolemir, a zapisywana bywała różnie: Bolmyn, Bolmino. Według Czarnockiego źródłosłowem jest niemieckie „mine” – szyb, kopalnia, W czasach […]
Najnowsze komentarze