Wieś Raszków położona jest w gminie Słupia Jędrzejowska, 8 kilometrów na południe od „stolicy” gminy. Wymienia ją Długosz w Liber Beneficiorum jako „Rasków” w parafii Słupia, należącą do Jan i Mikołaja Odrowążów. Wieś liczyła wówczas 21 łanów kmiecych, z których dziesięcinę otrzymywała prepozytura krakowska. W 2. połowie wieku XVII figuruje w hipotekach jako właściciel wsi […]
STARACHOWICE Wielki piec. Gmina Starachowice, powiat starachowicki.
Konieczność chronienia zabytków techniki nie jest tak powszechnie uświadamiana, jak w przypadku zabytków architektury, urbanistyki czy założeń parkowych. Zabytki techniki – co wynika głównie z postępu technologicznego – starzeją się szybciej, a gdy utracą techniczny i ekonomiczny sens istnienia, wymagają natychmiastowej ochrony. Zabytki przemysłowe, z racji swych zazwyczaj znaczących rozmiarów, wymagają równie znaczących funduszy na […]
SKARŻYSKO KOŚCIELNE Kościół parafialny. Gmina Skarżysko Kościelne, powiat skarżyski.
Od roku 1260, dzięki nadaniu komesa Mikołaja Wielkiego, wieś Skarżysko (wraz z Bzinem) należała do cysterskiego opactwa w Wąchocku a jej parafią był Wąchock. Związki Skarżyska z Wąchockiem były więc całkowite. Ksiądz Wiśniewski pisze w oparciu o Liber Beneficiorum Długosza: „W połowie XV wieku wieś ta miała łany kmiece, z których dawano czynszu po fertonie: […]
NOWA SŁUPIA Dom opata. Gmina Nowa Słupia, powiat kielecki.
W Nowej Słupi, przy ulicy Świętokrzyskiej, prowadzącej w kierunku klasztoru na Świętym Krzy¿u stoi piętrowy budynek zwany Domem Opata. Powstał on w latach 60. XVIII stulecia, ale nie jest to pierwszy budynek o podobnym przeznaczeniu stojący na tym miejscu. Świętokrzyski klasztor, podobnie jak inne konwenty, prócz działalności stricte religijnej, zajmował się także wieloma innymi sprawami, […]
SZYDŁÓW Synagoga. Gmina Szydłów, powiat staszowski.
Żydzi zaczęli osiedlać się w Szydłowie już pod koniec XIV stulecia. Sytuacja Żydów w Małopolsce, dzięki regulacjom prawnym Bolesława Wstydliwego z roku 1264, potwierdzonym potem sto lat później przez Kazimierza Wielkiego, nie była zła. Mieli oni zapewnione pełne bezpieczeństwo oraz swobody w działalności handlowej. Mieli także zwolnienia i ulgi celne, nie mniejsze od kupców – […]
UBLINEK Zbór. Gmina Lipnik, powiat opatowski.
Ublinek, dawniej Ublinek Szlachecki, to wieś położona kilka kilometrów na południowy wschód od Opatowa. Najłatwiej dojechać tam od Włostowa, z którego jest tu tylko cztery kilometry. W średniowieczu Ublinek nazywał się Hublin a potem Ubnin. Pod tą ostatnią nazwą w roku 1440 stanowił własność Jana i Piotra herbu Ostoja. Zgodnie z ówczesnym układem sieci parafialnej […]
WALISKA Kościół p.w. Świętego Krzyża. Gmina Nowe Miasto n.Pilicą, powiat grójecki, woj. mazowieckie.
Nie łatwo jest odnaleźć kościółek w Waliskach: ani na mapie, ani w literaturze ani też materialnie, w rzeczywistości. Z tym ostatnim – problem polega głównie na kiepskim oznakowaniu drogi prowadzącej z Końskich do Grójca. Jadąc od południa, przed mostem na Pilicy trzeba skręcić na wschód, ale żaden drogowskaz do tego nie zachęca i nie kieruje […]
WIŚNIOWA Pałac Kołłątajów. Gmina Staszów, powiat staszowski.
Wieś Wiśniowa leży w pobliżu Staszowa – by do niej dojechać, wystarczy z drogi Staszów – Opatów skręcić w kierunku wschodnim. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 2. połowy wieku XIII. Należała wówczas do właściciela Bogorii i Rytwian – Piotra Bogorii Skotnickiego. Po Skotnickim „panowała” w Wiśniowej pani Dorota Tarnowska, po niej Mikołaj z Kurowa. […]
WIŚNIOWA Kościół parafialny. Gmina Staszów, powiat staszowski.
Kościół w Wiśniowej zbudował w roku 1680 „budowniczy” pałacu w tej wsi, Karol hrabia Tarło. Wiśniowa należała do parafii w Kiełczynie i pomimo wzniesienia świątyni należeć nie przestała. W dniu 15 listopada 1681 roku kościół pokonsekrował – pod wezwaniem Przemienienia Pañskiego i św. Ducha – Mikołaj Oborski, biskup sufragan krakowski. Nowy kościół miał służyć jako […]
WODZISŁAW Synagoga. Gmina Wodzisław, powiat jędrzejowski.
Osadnictwo żydowskie rozpoczęło się w Wodzisławiu w 2. połowie XVI stulecia, a gmina żydowska istniała już od początków XVII wieku. W latach 60. i 80. tegoż stulecia żydowscy kupcy z Wodzisławia znani byli także poza Polską, uczestnicząc w międzynarodowych transakcjach, zaś polscy królowie wspierali ich, udzielając moratorium na spłatę długów. Adam Penkalla podaje, że w […]
Najnowsze komentarze