Powstanie miechowskiego kościoła bożogrobców związane jest z osobą Jaksy Gryfity, postaci wielce tajemniczej. Podobno pochodził on z Kopanicy /która dzisiaj nazywa się Köpenick i jest dzielnicą Berlina/, a po przegranej wojnie z Niemcami osiedlił się w Ziemi Krakowskiej. Pewne jest natomiast to, że Jaksa Gryfita w roku 1162 przebywał w Ziemi Świętej a wracając z […]
NIETULISKO Kombinat metalurgiczny. Gmina Kunów, powiat ostrowiecki.
Rzekę Kamienną, dopływ Wisły płynący na północ od Gór Świętokrzyskich, zasłużenie nazywa się „najpracowitszą z polskich rzek”. Już kilkaset lat temu Kamienna napędzała różnego rodzaju urządzenia przemysłowe, przyczyniając się do rozkwitu terenów stanowiących Zagłębie Staropolskie. Początkowo działalność górnicza i hutnicza w dolinie Kamiennej nie była ani sterowana ani koordynowana przez państwo. Prowadzili ją prywatni inwestorzy, […]
KSIĄŻ WIELKI Pałac. Gmina Książ Wielki, powiat miechowski, woj. małopolskie.
Związki Książa Wielkiego z Ziemią Świętokrzyską nie są nazbyt mocne. Dawniej nie leżał on w obrębie województwa sandomierskiego, tylko w województwie krakowskim. Podobnie było do roku 1976 – Książ należał do Krakowa, a Wodzisław do Kielc. Granica znajdowała się w połowie drogi między tymi miejscowościami. Po roku 1976 Książ Wielki, a nawet jeszcze bardziej od […]
GÓRY Kościół parafialny. Gmina Michałów, powiat pińczowski.
Na szczęście sytuacja kościoła parafialnego w Górach w niczym nie przypomina katastrofalnego stanu, w którym znalazł się pałac Dembińskich. Wciąż „jest tu kościół parafialny murowany erekcyi niewiadomej, 1440 r. już istniał, długo był aryański, 1802 r. odnowiony po pożarze 1794”. Parafia zaś z pewnością liczy więcej niż 1824 dusze, jak w latach 80. XIX stulecia, […]
GÓRY Pałac. Gmina Michałów, powiat pińczowski.
Sto dwadzieścia lat temu „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego” informował: „Góry, wieś powiat Pińczowski, gmina i parafia Góry. Leżą o 10 wiorst od Pińczowa, przy trakcie z Pińczowa do Działoszyc, w pięknem, górzystem położeniu…Dobra Góry, własność Dembińskich, składają się z folwarku Góry, Wymysłów i Polichno, tudzież z wsi Góry, Polichno i Bujnówka”. Góry od XVII stulecia […]
DZIAŁOSZYCE Synagoga. Gmina Działoszyce, powiat pińczowski.
„Król Władysław Jagiełło, chcąc wynagrodzić znakomite usługi dla kraju Michała z Bogumiłowic, kasztelana lubelskiego, dziedzica Działoszyc, tąż wieś dnia 23 sierpnia 1409 r. przywilejem w Nowem mieście Korczynie wydanym, do rzędu miast wyniósł, nadając prawo magdeburskie” – napisał ksiądz Wiśniewski. Tenże kasztelan Michał, pieczętujący się herbem Półkozic, zakupił w sandomierskiem Czyżów, wybudował tam zamek i […]
CHEŁMCE Dwór. Gmina Strawczyn, powiat kielecki.
W panoramie wsi Chełmce istnieją dwie dominanty: srebrzysta sylwetka kościoła na wyniosłym wzgórzu i znacznie już trudniejszy do wyróżnienia – biały dach dworu otoczony zabudową mieszkalną i gospodarczą wsi. Gdy wiejskie domostwa były wyłącznie parterowe dwór dostrzec było o wiele łatwiej, teraz wiele chat zastąpiły obce w tym krajobrazie piętrowe niby-wille. We wsi dwór nazywano […]
BEJSCE Pałac. Gmina Bejsce, powiat kazimierski.
Klasycystyczny pałac w Bejscach zbudował w roku 1802 Jakub Kubicki dla Marcina Badeniego. Pałac usytuowany jest na opadającym ku południowi zboczu, frontem zwrócony ku północy. Jest budynkiem piętrowym, całkowicie podpiwniczonym. Jego nakryte sklepieniami piwnice, skutkiem różnicy poziomów terenu, od strony ogrodu sprawiają wrażenie dodatkowej, trzeciej kondygnacji. Pałac ma bryłę bardzo zwartą, opartą na planie prostokąta. […]
KIELCE Pałac biskupi, Pomnik Stanisława Czechowskiego
Pomnik Stanisława Czechowskiego herbu Suchekomnaty, kieleckiego starosty i biskupiego żupnika, stoi dziś w Seminarium Duchownym w Kielcach. Pierwotnie przeznaczony był do kopułowej kaplicy pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ufundowanej przez Czechowskiego przy kościele św. Trójcy, stanowiąc jeden z elementów kompozycji nagrobka. Drugi element tworzyła otwarta trumna z posągiem śpiącej Matki Boskiej, adorowana przez klęczącą […]
UJAZD Zamek Krzyżtopór. Gmina Iwaniska, powiat opatowski.
Na krawędzi Wyżyny Opatowskiej, od zachodu przechodzącej w Góry Świętokrzyskie, na cyplu górującym nad doliną rzeczki Koprzywianki wznoszą się ruiny zamku. Zamek ten zwany Krzyżtoporem, wzniósł żyjący w latach 1587-1645 sandomierski wojewoda Krzysztof Ossoliński. Budowę rozpoczęto w roku 1621, by ukończyć ją w roku 1644, jeszcze za życia Krzysztofa. Fundator, a być może w jakiejś […]
Najnowsze komentarze