Wieś Tudorów leży w pobliżu Opatowa i chociaż powstała w średniowieczu, raczej nie ma nic wspólnego z dynastią panującą wówczas w Anglii. Najstarsza wzmianka w dokumentach dotycząca Tudorowa pochodzi z roku 1371. Okazją stał się spór o zatrzymanie wody przy młynie i grobli dokonane przez synów tutejszego dziedzica imieniem Pełka, na szkodę Wojtka z Wąworkowa, […]
SANDOMIERZ Dom Długosza. Gmina Sandomierz, powiat sandomierski.

Dom Długosza to popularna nazwa domu księży mansjonarzy, ufundowanego przez Jana Długosza w Sandomierzu. Kolegium księży mansjonarzy powstało w Sandomierzu już na początku XV stulecia. Ich zadaniem było śpiewanie w kolegiacie psalmów na cześć Marii, patronki sandomierskiej świątyni. Psalmy miały być śpiewane o wyznaczonych godzinach, tak w dzień jak i w nocy, stąd ich nazwa […]
SANCYGNIÓW Dwór. Gmina Działoszyce, powiat pińczowski.

„Sancygniów, w XV w. Sanczygnyew, w XVI Seczigniów, wieś, folwark i dobra nad rzeką Sancygniówką, przy drodze z Działoszyc do Książa Wielkiego…odl. 24 wiorsty od Pińczowa…” – czytamy w „Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego” wydanym w roku 1889. Z Długoszowego „Liber Benefitiorum” dowiadujemy się, że wieś należała do Mikołaja Sancygniewskiego herbu Jelita, dziesięcinę płaciła prepozyturze w […]
RYTWIANY Zamek. Gmina Rytwiany, powiat staszowski.

Podstaszowskie Rytwiany, oprócz kościoła i klasztoru kamedułów posiadają jeszcze jedną architektoniczną atrakcję. Są nią ruiny starego, gotyckiego zamczyska. O ile kamedulski klasztor usytuowany jest poza wsią, na zalesionym wzgórzu, to zamek zbudowany został na łąkach nad rzeką Czarną, niemal w środku Rytwian. Dziś niewiele już pozostało z dawnego zamku. Zachował się tylko jego fragment – […]
MIECHÓW Kościół Bożogrobców. Gmina Miechów, powiat miechowski, woj. małopolskie.

Powstanie miechowskiego kościoła bożogrobców związane jest z osobą Jaksy Gryfity, postaci wielce tajemniczej. Podobno pochodził on z Kopanicy /która dzisiaj nazywa się Köpenick i jest dzielnicą Berlina/, a po przegranej wojnie z Niemcami osiedlił się w Ziemi Krakowskiej. Pewne jest natomiast to, że Jaksa Gryfita w roku 1162 przebywał w Ziemi Świętej a wracając z […]
NIETULISKO Kombinat metalurgiczny. Gmina Kunów, powiat ostrowiecki.

Rzekę Kamienną, dopływ Wisły płynący na północ od Gór Świętokrzyskich, zasłużenie nazywa się „najpracowitszą z polskich rzek”. Już kilkaset lat temu Kamienna napędzała różnego rodzaju urządzenia przemysłowe, przyczyniając się do rozkwitu terenów stanowiących Zagłębie Staropolskie. Początkowo działalność górnicza i hutnicza w dolinie Kamiennej nie była ani sterowana ani koordynowana przez państwo. Prowadzili ją prywatni inwestorzy, […]
KSIĄŻ WIELKI Pałac. Gmina Książ Wielki, powiat miechowski, woj. małopolskie.

Związki Książa Wielkiego z Ziemią Świętokrzyską nie są nazbyt mocne. Dawniej nie leżał on w obrębie województwa sandomierskiego, tylko w województwie krakowskim. Podobnie było do roku 1976 – Książ należał do Krakowa, a Wodzisław do Kielc. Granica znajdowała się w połowie drogi między tymi miejscowościami. Po roku 1976 Książ Wielki, a nawet jeszcze bardziej od […]
GÓRY Kościół parafialny. Gmina Michałów, powiat pińczowski.

Na szczęście sytuacja kościoła parafialnego w Górach w niczym nie przypomina katastrofalnego stanu, w którym znalazł się pałac Dembińskich. Wciąż „jest tu kościół parafialny murowany erekcyi niewiadomej, 1440 r. już istniał, długo był aryański, 1802 r. odnowiony po pożarze 1794”. Parafia zaś z pewnością liczy więcej niż 1824 dusze, jak w latach 80. XIX stulecia, […]
GÓRY Pałac. Gmina Michałów, powiat pińczowski.

Sto dwadzieścia lat temu „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego” informował: „Góry, wieś powiat Pińczowski, gmina i parafia Góry. Leżą o 10 wiorst od Pińczowa, przy trakcie z Pińczowa do Działoszyc, w pięknem, górzystem położeniu…Dobra Góry, własność Dembińskich, składają się z folwarku Góry, Wymysłów i Polichno, tudzież z wsi Góry, Polichno i Bujnówka”. Góry od XVII stulecia […]
DZIAŁOSZYCE Synagoga. Gmina Działoszyce, powiat pińczowski.

„Król Władysław Jagiełło, chcąc wynagrodzić znakomite usługi dla kraju Michała z Bogumiłowic, kasztelana lubelskiego, dziedzica Działoszyc, tąż wieś dnia 23 sierpnia 1409 r. przywilejem w Nowem mieście Korczynie wydanym, do rzędu miast wyniósł, nadając prawo magdeburskie” – napisał ksiądz Wiśniewski. Tenże kasztelan Michał, pieczętujący się herbem Półkozic, zakupił w sandomierskiem Czyżów, wybudował tam zamek i […]
Najnowsze komentarze