Strawczyn, wieś położona 20 kilometrów na zachód od: Kielc, znana jest wszystkim Polakom jako miejsce gdzie urodził się Stefan Żeromski. Fakt urodzenia /1 listopada 1864/ jest zresztą jedynym związkiem pisarza z tą miejscowością, bowiem jego ojciec, który dzierżawił tutejszy majątek w latach 1859 – 65, z kilkumięsiecznym Stefanem przeniósł się do innych świętokrzyskich wsi: najpierw […]
STOPNICA Ruiny kościoła św. Marii Magdaleny. Gmina Stopnica, powiat buski.
Z reformackiego kościoła pod wezwaniem św. Marii Magdaleny, ufundowanego przez Krzysztofa Ossolińskiego i jego małżonkę Zofię, po roku 1944 zachował się tylko fragment murów kaplicy oraz krypta. Ksiądz Wiśniewski wizytował stopnicki kościół kilkadziesiąt lat wcześniej i pozostawił nam opis świątyni: „…stajemy u furty klasztornej przez którą wchodzimy na cmentarz, dokoła którego biegnie wirydarz ze stacjami […]
STOPNICA Kościół parafialny. Gmina Stopnica, powiat buski.
Stopnica należy do bardzo starych osad, a ważnym ośrodkiem kościelnym była już w XI stuleciu. Biskup krakowski Baldwin /1103 – 9/ tytułował się kanonikiem stopnickim, a jego następca Mateusz /1143 – 66/ stopnickim scholastykiem. Można by z tego wyciągnąć wniosek o istnieniu w Stopnicy kolegiaty, ale historycy Kościoła uważają, że jest to hipoteza dość trudna […]
STOPNICA Klasztor. Gmina Stopnica, powita buski.
Klasztory reformackie budowane były według ustalonych zasad. Ich plan miał mieć kształt czworoboku otaczającego wirydarz. Czwartym skrzydłem był kościół. Elewacje klasztorne miały być surowe i gładkie – pozbawione jakichkolwiek ozdób. W skład klasztornego zespołu miały wchodzić budynki gospodarcze i ogród, otoczone murem. Dla Małopolski – do czasu wzniesienia stopnickiego klasztoru wzorzec stanowił klasztor w Wieliczce. […]
STARY KORCZYN Kościół parafialny. Gmina Nowy Korczyn, powiat buski.
Stary Korczyn, jak wynika z samej jego nazwy, starszy jest od Nowego Korczyna. Był tu wczesnośredniowieczny gród i osada miejska położona na prawym brzegu Nidy, niedaleko też od Wisły. W Starym Korczynie /który nie miał jeszcze w nazwie przymiotnika “stary”/ urodził się w roku 1221 książę Bolesław Wstydliwy. Tutaj, tenże sam Bolesław wystawił swej żonie, […]
STAROCHĘCINY Kościół św. Stanisława. Gmina Chęciny, powiat kielecki.
Po raz pierwszy wieś wymieniona została w dokumencie wydanym w roku 1275 przez Bolesława Wstydliwego dla Mikołaja /lub Mikuły/, sandomierskiego podkomorzego: „…libertates et potestates, quas ab antiquo et longe a retroactis temporibus habuit et habet Hancin hereditas eius paterna…”. Posiadała ona immunitet, a więc pewnie była targową osadą na prawie niemieckim. Dzisiejsze miasto Chęciny powstało […]
STARACHOWICE-WIERZBNIK Kościół św. Trójcy. Gmina Starachowice, powiat starachowicki.
Osada o nazwie Ruda Starzechowska, wzmiankowana w roku 1547, to najprawdopodobniej najstarszy fragment Starachowic, które prawa miejskie uzyskały w roku 1815, z inicjatywy rządu Królestwa Kongresowego. W roku 1939 połączono Starachowice z sąsiadującym z nimi Wierzbnikiem, tworząc ośrodek o złożonej nazwie Starachowice-Wierzbnik. Od roku 1949 Wierzbnik zniknął z nawy miasta – pozostały tylko Starachowice – […]
STANOWISKA Kościół parafialny. Gmina Kluczewsko, powiat włoszczowski.
Wieś Stanowiska leży przy drodze z Przedborza do Włoszczowy. Zdaniem księdza Wiśniewskiego nazwa wsi wywodzi się z języka łowieckiego, podobnie uważa Rawita Witanowski, pisząc, że Stanowiska nazwą swą przypominają o kniejach jakimi kraj ten był pokryty. Lasy wokół Przedborza były jednym z ulubionych terenów królewskich łowów, a szczególnie upodobał je sobie Kazimierz Wielki. Pierwotny parafialny […]
SOŁEK Kościół parafialny. Gimna Opoczno, powiat opoczyński, woj. łódzkie.
Pisząc o kościele w Sołku zacząć wypada od lektury Długoszowego Liber Beneficiorum, który pisał o wsi Damujowice, stanowiącej własność Jana Damajowskiego herbu Łabędź. Łaski wspomina o drewnianym kościele w Damniewicach (Damnyevicze) stojącym „w szczerym polu”. Parafia terytorialnie była niewielka – należała do niej jeszcze wieś Wygnanów oraz dwór z zamkiem. Parafia nie była w pełni […]
SOKOLINA Kościół parafialny. Gmina Czarnocin, powiat kazimierski.
Wieś Sokolina leży na południe od Wiślicy, w odległości około 10 kilometrów. Jest wielce „starożytna” – ksiądz Wiśniewski podaje, że pierwsza wzmianka o Sokolinie pochodzi z roku 1176, kiedy gnieźnieński arcybiskup Piotr nadał dziesięcinę z niej opactwu cysterskiemu z Sulejowa. Nadanie to potwierdził w 1232 arcybiskup Fulko. Parafia tutejsza istniała na pewno w roku 1326 […]
Najnowsze komentarze