Osadnictwo żydowskie rozpoczęło się w Wodzisławiu w 2. połowie XVI stulecia, a gmina żydowska istniała już od początków XVII wieku. W latach 60. i 80. tegoż stulecia żydowscy kupcy z Wodzisławia znani byli także poza Polską, uczestnicząc w międzynarodowych transakcjach, zaś polscy królowie wspierali ich, udzielając moratorium na spłatę długów. Adam Penkalla podaje, że w […]
SŁUPIA STARA Dwór. Gmina Nowa Słupia, powiat kielecki.
O Starej Słupi, jako o wsi należącej do klasztoru łysogórskiego, lokowanej na prawie niemieckim, informuje dokument z roku 1269. Długosz pisze, że we wsi stała parafialna świątynia pod wezwaniem św. Wincentego, „matka kościoła św. Wawrzyñca w Nowej Słupi”. Drewniany kościółek św. Wincentego ufundowany został przez opactwo benedyktynów w 1. połowie XIII stulecia. W wieku XV […]
SŁUPIA JĘDRZEJOWSKA Pałac. Gmina Słupia, powiat jędrzejowski.
Wieś Słupia Jędrzejowska leży nieco na uboczu od głównych traktów – by do niej dojechać, trzeba z szosy Kielce-Katowice, w połowie drogi miedzy Jędrzejowem a Szczekocinami skręcić na południe. Do Słupi stąd już tylko osiem kilometrów. Dawniej wieś nazywała się Słup. Nazwa pochodzi od „słupa„, czyli obronnej wieży granicznej. Jest więc oczywiste, że wsi o […]
SŁOPIEC Dwór. Gmina Daleszyce, powiat kielecki.
Początkowo Słopiec był osadą własności królewskiej, powstałą w oparciu o młyn. Pod względem administracyjnym wieś należała do starostwa szydłowskiego, leżąc przy dużym stawie założonym w widłach rzeki Belnianki i strumienia o niezbyt miłej dla ucha nazwie Trupień. Pierwsza wzmianka o Słopcu pochodzi z roku 1413. Nieco później powstał przebiegający przez wieś gościniec, będący odnogą traktu, […]
ROŻNICA Pałac. Gmina Słupia, powiat jędrzejowski.
Wieś Rożnica leży w gminie Słupia Jędrzejowska, osiem kilometrów od Sędziszowa, należąc do sędziszowskiej parafii św. Piotra i Pawła. O Rożnicy wspomina w Liber Beneficiorum Długosz, pisząc, że jest własnością pana Rożnieckiego herbu Lis, a dziesięcinę z łanów kmiecych płaci plebanowi z Sędziszowa. Z następnych stuleci nie mamy już tak precyzyjnych informacji jak od Jana […]
PAŁECZNICA Kościół parafialny. Gmina Pałecznica, powiat proszowicki, woj, małopolskie.
„Pałecznica, u Długosza Pelcznycza, wś, fol. i dobra nad rzeką Łoszówką, pow. Miechowski, leży w pobliżu drogi bitej ze Skalbmierza do Proszowic, odl. 21 w. od Miechowa, posiada kościół parafialny murowany i szkołę gminną” – informował Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, wydany w latach 80. XIX stulecia. Nazwa wsi powstać mogła – jak czytamy w Słowniku […]
ŁAPCZYNA WOLA Ruiny zboru. Gmina Kluczewsko, powiat włoszczowski.
Rawita Witanowski napisał: „Podobnie jak pod Gruszczynem szczyt samotnego wzgórza wieńczą ruiny kościoła, w okolicy Przedborza, na granicy prawie zachodniej powiatu chęcińskiego, zdziwiony wędrowiec spostrzega wśród lasów na piaszczystej wyniosłości, opustoszałe mury jakiejś świątyni”. Wieś Łapczyna Wola leży na zachodnich rubieżach Kielecczyzny, niemal nad brzegiem Pilicy. Ruiny usytuowane są we wschodniej części obecnej osady, w […]
KSIĄŻ WIELKI Dzwonnica przy kościele parafialnym
Ksiądz Wiśniewski pisze: „Książ jako parafia sięga odległych wieków. Ród Toporczyków, stąd się piszący, po przyjęciu wiary św. musiał tu wznieść pierwotny kościół”. W innej części swojego tekstu poświęconemu tej świątyni ksiądz Jan napisał, że: „około 1120 r. Stefan herbu Topór, wojewoda krakowski, pisał się hrabią z Książa. Dzielnego Piotra z Włostowic, hrabię na Książu […]
KAZIMIERZA WIELKA Kościół parafialny. Gmina Kazimierza Wielka, powiat kazimierski.
Kazimierza Wielka, siedziba władz powiatu, do 1 stycznia roku 1959 nie posiadała praw miejskich. W czasach Łokietka istniała Casimiria, od roku 1347 nosząca przymiotnik Magna, by odróżnić ją od położonej w pobliżu Kazimierzy Małej. Kazimierza była wsią szlachecką w województwie krakowskim. W wieku XVI jej właścicielem był krakowski rajca Łukasz Waldorf, potem Jan Oleśnicki, a […]
IŁŻA Kościół parafialny. Gmina Iłża, powiat radomski, woj. mazowieckie.
„O fundacyi kościoła nie ma wzmianki ani w wizycie Kazimierskiego z 1595 r., ani w wizycie Stanisława Suloskiego, kanonika krakowskiego, prepozyta kieleckiego z 1597, który pisze, ze rektorem jest Marcin Szyszkowski, kanonik krakowski, który kościół wystawiony z kamienia pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Boskiej wyrestaurował. Restaurację tę wyjaśnia wizytacja kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego, że na miejscu […]
Najnowsze komentarze