KRAJNO jest wsią w gminie Górno w powiecie kieleckim Niewiele o niej wiadomo. Bryła i rozmiary pozwalają zakwalifikować ją do grupy bielińskiej. Ale okno w jednej z jej ścian i wzniesiona nad dachem wieżyczka sugeruje iż nie była to kapliczka domkowa tylko mała kaplica stanowiąca substytut kościoła, którego w tej wsi ogromnie brakowało. Ale czy […]
BB 28 KAKONIN2 Kapliczka 2 domkowa z figurą św. Jana Nepomucena
Kapliczki „Zagłębia Hutniczego” w gminie Bieliny W Kakoninie tradycje hutnicze przyćmione zostały świętokrzyskim zbójnictwem. Stało się tak za sprawą legendarnego Zbója imieniem „Kak”, od którego wieś przyjęła swą nazwę pomimo istnienia w niej od roku 1625 huty. Kapliczka stoi we wsi, w oouczeniu zabudowy mieszkalnej. Przez otwór zanknięty tylko od góry łukiem widać iż „zamieszkiwana […]
BB 27 KAKONIN 1 Kapliczka 1 Kapliczka domkowa typu „mała kaplica”
Kapliczki „Zagłębia Hutniczego” w gminie Bieliny Zlokalizowano ją poza zabudową wsi, na na pokrytym trawą zboczu góry. Gdyby był to powiat nowotarski powiedzielibyśmy „Na hali” a jakby bieszczadzki to „na połoninie”. Jak się to powinno nazywać na Kielecczyźnie nie wiem… Kapliczka jest prostokątna co do w planu i jest trochę większa od tych zwykłych, domkowych […]
BB 26 JELENIÓW Kaplica
Kapliczki „Zagłębia Hutniczego” w gminie Bieliny Jeleniów jest wsią w gminie Nowa Słupia w powiecie kieleckim. Nawę swą uzyskał dzięki obfitości występowania jeleni w okolicznych lasach. „Podzielił się” tą nazwą z pasmem górskim i z tej przyczyny stał się z kolei słynny Jeleniów i zbudowany tu Dwór a właściwie cały zespół dworski. Jeleniewski dwór spalony […]
BB 25 HUTA STARA 2 Kapliczka Nepomucena
Kapliczki „Zagłębia Hutniczego” w gminie Bieliny Druga z kapliczek Słupi Starej zwana kapliczką św. Jana Nepomucena zachowuje analogiczną bryłę ale wykazuje jeszcze więcej różnic niż tylko brak gontu na ścianach. Są to: okno z naśladującym gotyk ostrołukiem oraz zamykane dwuskrzydłowe drzwi. Okno i drzwi to cechy kapliczek będących „małymi kaplicami” , które przystosowywane były do […]
BB 22 GRZEGORZOWICE. Kościół 7 Wnętrze widziane ku wschodowi
Naroża korpusu wzmacniają szkarpy. Za to detale architektoniczne i elementy wyposażenie wnętrza mogą służyć w charakterze pomocy naukowych do wykładu o stylach w sztuce. Jest tu romańskie okno z czworolistnym gotyckim maswerkiem, są ostrołukowe gotyckie kamienne odrzwia, późnorenesansowe półkoliste portale w elewacjach: zachodniej i południowej, barokowe ołtarze i ambona, swymi półkolistymi formami harmonizująca z geometrią […]
BB 21 GRZEGORZOWICE. Kościół. 6 od południowego wschodu z widokiem na dzwonnicę
Dziś takie działanie uznalibyśmy za wielce brutalne, ale w wieku XVII, szczególnie po soborze trydenckim, zamierzano zwyczajnie i po prostu zmodernizować i rozbudować zbyt mały, a przez to nie dość funkcjonalny kościółek. Szacunek do historycznego dziedzictwa, uznający takie działania za porównywalne ze świętokradztwem, obudził się u Europejczyków dopiero w wieku XIX. Nawa jest murowana i […]
BB 20 GRZEGORZOWICE. Kościół. 5 Połączenie Rotundy z Nawą
Jakie było pierwotne przeznaczenie rotundy ?. Gdyby datowanie profesora Dmochowskiego okazało się trafne, znaczyłoby, iż powstała ona w czasach, gdy wsią władał świętokrzyski klasztor. Można więc przypuszczać, że rotunda zbudowana została jako baptysterium misyjne benedyktynów. Potem, gdy utworzono tu parafię, dobudowano zakrystię, wykuwając łączący je, ostrołukowo obramiony otwór. Oczywiście niewielka powierzchnia rotundy nie odpowiadała potrzebom […]
BB 19 GRZEGORZOWICE. Kościół 4. Widok od północnego-wschodu
Mimo takiego zapisu profesor Dmochowski uważa, że: prymitywny charakter budowy wskazuje wiek XII jako prawdopodobnie najpóźniejszy okres jej powstania…Są też opinie datujące rotundę na wiek XI. Wyniki badań archeologicznych w związku z brakiem w otoczeniu kościoła jakichkolwiek obiektów starszych niż z przełomu XIII/ XIV stulecia tak wczesne datowanie kościoła raczej wyklucza niż popiera. Absyda zachowała […]
BB 18 GRZEGORZOWICE. Kościół 3. Rotunda i pomnik z przykościelnego cmentarza
W spisie świętopietrza, jako parafia, Grzegorzowice pojawiają się w latach 1350 –51, a sam kościół nazwany jest „ecclesia nova”. Jeżeli zapis ten jest prawdziwy, to skoro kościół był wówczas mowy, musiał być zbudowany w 1. połowie wieku XIV Długosz podaje, że kościół ufundował Nawój Toporczyk w wieku XIV.
Najnowsze komentarze