Pierzchnica, dawniej Pierśnica, a u Długosza Pirsznica, w wieku XIV była już wsią parafialną, płacąc w 1336 roku trzy skojce świętopietrza. Pierzchnicka parafia musiała mieć wówczas zaledwie parę lat – nie była bowiem wymieniana wśród parafii opłacających Watykanowi tak zwaną dziesięcinę wienneńską w latach 1325-27. Do roku 1359 dziesięcinę z Pierzchnicy pobierał biskup krakowski, nie […]
Archiwum | Teki Mirowskiego
RSS feed for this section
03. PIERZCHNICA. „NARODZINY MIASTA”
Wyznaczenie rynku determinowało kształt powstającego organizmu miejskiego. Wytyczano go zwykle przy głównej drodze, ale uwzględniano także ukształtowanie terenu – nie było bowiem korzystne sytuowanie rynku na stromym zboczu. Najczęściej rynek (jak w Środzie Śląskiej czy Pierzchnicy) tyczono „opierając” się o dotychczasowy przebieg rozszerzonej drogi, gdzie przed lokacją odbywały się targi. Wielkość rynku bywała bardzo różna: […]
02. PIERZCHNICA. „BYĆ MIASTEM”
Pierzchnica w roku 1869 – jak wiele innych, ówczesnych miejscowości w Polsce – miastem być przestała. Na ile stało się to z przyczyn politycznych – bo carskie władze w jakiejś mierze chciały poprzez degradację miast do poziomu osad, ukarać Polaków za powstanie styczniowe – a na ile jako po prostu było to doprowadzenie do zgodności […]
01. OD AUTORA
Kilka słów, jak do publikacji książki doszło. Przed paroma laty zamierzaliśmy przystąpić (mam tu na myśli Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Kielcach, którym miałem przyjemność kilkanaście lat kierować) do opracowania kolejnego tomu z serii „Dzieje i zabytki małych Ojczyzn”, który miał być poświęcony Pierzchnicy. Mimo chęci współpracy, jaką okazały władze gminy, a także […]
44. ZŁOTA WODA. Leśniczówka
Wieś Złota Woda leży przy drodze z Łagowa do Kielc, około 3 kilometry od Łagowa. Z Mapy Meyera von Heldensfelda wynika, że na początku wieku XIX wieś jeszcze nie istniała. Na tak zwanej Mapie Kwatermistrzostwa w Złotej Wodzie stała gajówka, ale po przeciwnej stronie drogi niż dzisiejsza leśniczówka. Obecną leśniczówkę zbudowano w roku 1930. Ma […]
43. ZBELUTKA. Kaplica cmentarna
Cmentarz grzebalny założony tu został w roku 1822. Jego dominantą jest kapliczka, zlokalizowana w środkowej części nekropolii. Ma ona prostokątny plan. Wymurowana jest z kamienia na zaprawie wapiennej. Ściany obustronnie pokryte są tynkiem. Do wnętrza prowadzą dwuskrzydłowe drzwi a oświetlenie zapewniają dwa łukowo zasklepione okienka, umieszczone w ścianach bocznych. Elewacje niemal pozbawione są detalu – […]
42. ZBELUTKA. Kościół parafialny p.w. św. Doroty
Choć oficjalna nazwa wsi brzmi: Zbelutka to Katalog Zabytków nazywa ją Zbielutką, ksiądz Wiśniewski Zbilutką, zaś Anna Adamczyk Zbylutką. Ta ostania nazwa zapewne była pierwotną, gdyż wieś tak „ochrzczono” od imienia włocławskiego biskupa, Zbyluta. Wieś leży w gminie Łagów, parę kilometrów na wschód od szosy łączącej Łagów z Rakowem. Biskup o imieniu Zbylut żył w […]
41. SĘDEK. Drewniana kapliczka
Sędek leży na zachód od Łagowa, około czterech kilometrów od „stolicy” gminy. Wieś ma wyjątkowo piękne położenie: na grzbiecie pasma wzgórz z otwartą panoramą ku południowi i ku północy, gdzie horyzont zamykają Łysogóry z ich perłą – klasztorem na Świętym Krzyżu. Wieś istniała zapewne już wcześniej ale jej oficjalna lokacja, poparta dokumentem z wymienioną nazwą […]
40. RUDA. Drewniany młyn
Wieś Ruda (której nazwa wywodzi się od wydobywanej tu dawniej rudy żelaza) leży w gminie Łagów, około 3 kilometry na południe od stolicy gminy, w górnym biegu rzeczki Łagowicy, na stokach Wału Małacentowskiego. Początkowo nazywała się Rudą Łagowską, lecz z czasem nazwę tę uproszczono. Po raz pierwszy wymieniono ją w dokumentach w roku 1510, gdzie […]
39. REMBÓW. Zamek Szumsko
Prócz wsi nazywającej się Szumsko, był też zamek Szumsko w nieodległym od Szumska Rembowie. Zrujnowany, dziś całkowicie ukryty w ziemi, należy do tak zwanych zabytków archeologicznych. Zamek powstał na początku XIV stulecia, a jego fundatorem był Jakub lub Krzesław z rodu Odrowążów. Na drodze małżeństwa zamek przeszedł w ręce Poraitów Kurozwęckich, ale szybko został opuszczony, […]
Galeria
Najnowsze komentarze