Pierwszym badaczem, który w roku 1778 opisał chęciński zamek był Jan Filip Carossi. Choć głównym przedmiotem jego zainteresowania była geologia – i dla niej przyjechał do Chęcin – opuszczone ruiny zamku musiały wywrzeć na nim mocne wrażenie, skoro podjął się opisania ich stanu, a także związanych z nimi podań i legend. Prócz napisania tekstu Carossi […]
75. CHĘCINY Kapliczka przy ulicy Kieleckiej
Z ceglaną figurą ufundowaną przez Kacpra Fodygę wiążę się wydarzenie – ciekawostka, ale już z czasów historycznie mało odległych: w latach 50. XX wieku w pobliżu figury znaleziono skarb – niestety bardzo skromny – składający się z monet wyemitowanych w czasach dwudziestolecia międzywojennego, zapakowanych w pudełko po paście do butów. Z pobliską (dzieli je tylko […]
74. CHĘCINY Figura przydrożna przy wjeździe od strony Kielc
O kapliczkach, krzyżach i przydrożnych figurach tak pisał krakowski historyk sztuki, Marian Kornecki: …Mało które elementy krajobrazu kulturowego tak harmonijnie wiążą dzieła natury z tymi najdrobniejszymi, rozproszonymi w rozległym pejzażu dziełami rąk ludzkich, intymnie łączącymi kulturę duchową najszerszych warstw społeczeństwa z formami jej materialnego wyrazu… Historia rozproszonych w krajobrazie kapliczek, figur i krzyży sięga nader […]
73. CHĘCINY Drewniany dom z ul. Staszica
Dom ten stał na ulicy Staszica, w pobliżu dolnego rynku. Przedstawiony jest tutaj jego stan z roku 1980. Czy drewniane budynki mieszkalne w Chęcinach były czymś wyjątkowym? Pojęcie „miasto” na ogół kojarzy się z zabudową murowaną. Jak już wspominałem, jeszcze nie tak dawno zabudowa miast polskich w przeważającej części była drewniana i dotyczyło to również […]
72. CHĘCINY Zabudowa ul. Bożniczej
Widok ku wschodowi. Jak już wspominałem, zabudowa ulicy Długiej czyli Bożniczej w Chęcinach – poza samym gmachem synagogi – nie należy do szczególnie interesujących. Położone przy tej ulicy kamieniczki mają jedną lub dwie kondygnacje wysokości i na ogół nie zdobi ich interesujący detal. Warto jednak wiedzieć, że wśród chaotycznej i nieefektownej zabudowy znajduje się kilka […]
71. CHĘCINY Wnętrze dawnej synagogi w latach 30. XX w
Narożniki najstarszej części budynku wzmocnione są masywnymi szkarpami o pionowych licach. Otwory okienne oraz drzwiowe – rozmieszczone są swobodnie, gdyż układ ich podyktowany został wymaganiami funkcji, a nie kompozycją elewacji. Dobrze tę filozofię obrazuje fasada południowa: czteroosiowa, z drzwiami w 1. osi na piętrze oraz 2. w przyziemiu, pozostałe osie wypełniają okna. Otwory okienne tej […]
70. CHĘCINY Dawna synagoga od strony południowej
Gmina żydowska istniała w Chęcinach już chyba około połowy XVI wieku, skoro ustalenia z roku 1597 określają ją, jako doskonale zorganizowaną. Znaczyło to, że w gminie działali rabin, „szkolnik” (czyli nauczyciel) i kantor. Istniał cmentarz, rzeźnia, dokonująca rytualnego uboju, czynny był dom modlitwy (nawiasem mówiąc, stał on początkowo bardzo blisko kościoła parafialnego, co było przyczyna […]
69. CHĘCINY Dawna synagoga od strony płd.-wschodniej
Jedyną świątynią Izraela, „Domem w którym mieszkał Pan”, była świątynia jerozolimska. Synagogi nie są świątyniami – to domy przeznaczone na zgromadzenia, po hebrajsku: beth-ha-knesset, a po grecku: synagogi. Brak w nich –występującego kościołach katolickich – podziału na część przeznaczoną dla duchownych (prezbiterium) i dla świeckich. W synagogach są przechowywane, publicznie czytane, studiowane i komentowane – […]
68. CHĘCINY Budynek dawnego młyna
Ulice Długa (zwana też albo Bożniczą) wraz z Małogoską była pierwotnie głównym traktem prowadzającym przez przedlokacyjną osadę. Długą tworzą dwa odcinki: pierwszy – od Krzywej do Rynku – to fragment starego traktu; drugi odcinek stanowi przedłużenie pierwszego na wschód, do wytyczonej potem ulicy Szkolnej. Wczreśniejsze nazwy ulicy brzmią: platea Judaica – 1650, Żydowska – 1668, […]
67. CHĘCINY Dom ul. Szkolna 2 od strony północnej w roku 1952
Pojęcie: karczma, negatywnych konotacji nabawiło się dopiero w XIX stuleciu. Wcześniej nie kojarzyło się z pijaństwem i „karczemnymi” awanturami czy „karczemnym” słownictwem. Wręcz przeciwnie: karczmy pełniły rozliczne funkcje, dziś rozdzielone na pocztę, banki, audytoria, kluby i gastronomię z hotelarstwem. Ilość karczem we wsi czy w miasteczku była wykładnikiem pomyślności danej jednostki osiedleńczej i jej tendencji […]
Najnowsze komentarze