Próba uwspółcześnienia tekstu epitafium:
DO ZMARTWYCHWSTANIA SWEGO
ZA PEWNYM WODZEM CHRYSTUSEM
PANEM DO ŻYWOTA WIECZNEGO.
TU WIDZISZ SKARB WSZYTEK ZIEMSKI
PAŃSTWA NASZEGO, TROCHĘ ZIE-
-MI MARNEJ NA SIEDEM STOP OGRANICZONEJ.
ŻYCIE WIĘC BEZPIECZNE WIEDŹ, A SIĘ
[…] SPODZIEWAJ PANA. ON SKARB.
ZA NIEBIESKIM BARDZIEJ SIĘ OGLĄDAJ.
[…] TO WSZYTKO MARNIE ZGINIE, CO SIĘ
[…] A DIABŁA DUSZA NIEPOSŁUSZNA, BÓG
PRĘDKO Z CIAŁEM ZGUBI.
PONIŻEJ MODLITWA DO PANA CHRYSTUSA:
PANIE CHRYSTE, KTÓRYŚ WIERNYCH SWYCH
[…] UCZYŁ UPIĆ WE KRWI ŚWIĘTEJ
SWEJ GNIEW PAŃSKI UKOIĆ,
ZAPEWNIĆ MOŻESZ NAM SŁUGOM
SWOIM, OBIECAĆ ZELŻEĆ NAM
[…] W PADOLE, NA ŚMIERCI PRZEBACZYĆ.
Napis na prawej krawędzi:
ADAMA I MARCINA BIAŁOBRZESKICH BRACI RODZONYCH
Z KTÓRYCH M[ARCIN]
Napis na lewej krawędzi:
[…]IV SWEGO [……] RVDIA [………..] IA MAJĄC W.
Epitafium wykonane z białego wapienia pińczowskiego o wymiarach 159×91 cm, umieszczone po prawej stronie od wejścia w kościele pw. Wszystkich Świętych, zasłonięte konfesjonałem. W dolnej części czteropolowa tarcza herbowa z widocznymi herbami lub ich fragmentami: Habdank (Abdank, Awdaniec), Jastrzębiec (prawdopodobnie), Doliwa (prawdopodobnie) i Jelita. W 1884 r. w opisie parafii włoszczowskiej sporządzonej przez ks. Augustynika jest informacja że tablica „jest nieczytelna, bo ma tak niewyraźnie wyryte litery i jest całkowicie zachlapana wapnem”. Któryś z kolejnych proboszczów próbował odsłonić inskrypcje, ale wapno skleiło się z płytą i część płyty, w tym tarcza herbowa, została mocno zniszczona.
O rodzinie Białobrzeskich herbu Habdank, Adamie i Marcinie, dziedzicach Białobrzegów, razem z Wojciechem i Krzysztofem w 1577 r. wzmiankuje Boniecki, wszyscy czterej byli potomkami Marcina Białobrzeskiego. Adama Białobrzeskiego znajdujemy również na synodzie odbytym w Oksie (Okszy) dnia
20 lipca 1601 r., a Marcina na synodzie dystryktowym odbytym w Oksie 19 lipca 1602. W opisie powiatu chęcińskiego z 1621 r. występują Adam i Stanisław Białobrzescy. Znamy jeszcze dwóch przedstawicieli tej rodziny, Abrahama, któremu Andrzej Oleśnicki w 1614 r. dokonał zapisu na Kozłowie, oraz Łukasza,
który mniej więcej w tym czasie był właścicielem dóbr Nieznanowice.
Nie zachowało się więcej informacji na temat Adama i Marcina, co należy tłumaczyć tym, że w okresie kontrreformacji niszczono wszelkie ślady działalności innowierców, stąd zaskakujący jest fakt pozostawienia opisywanego epitafium.
Literatura:
• Akta Synodów Różnowierczych w Polsce, t. 3, s. 226; 238.
• Boniecki Adam, Herbarz Polski, t.1 s. 185
• Corpus …, dz. cyt., s. 181–182.
• Łoziński J., Wolff B., dz. cyt., s. 64.
• Majewski A., dz. cyt., s. 787.
• Rawita-Witanowski M., dz. cyt., s. 258.
