Oficjalna nazwa wsi brzmi Zbelutka, ale Katalog Zabytków nazywa ją Zbielutką, ksiądz Wiśniewski Zbilutką, zaś Anna Adamczyk Zbylutką. Ta ostania nazwa zapewne była pierwotną, gdyż wieś tak „ochrzczono” od imienia włocławskiego biskupa, Zbyluta. Wieś leży w gminie Łagów, parę kilometrów na wschód od szosy łączącej Łagów z Rakowem. Biskup o imieniu Zbylut żył w XIV […]
ZAWICHOST Kościół parafialny /pofranciszkański/. Gmina Zawichost, powiat sandomierski.

Ksiądz Wiśniewski pisze, że: „Nazwa Zawichosta prawdopodobnie pochodzi od wyrazów słowiańskich ‘zowi gostia’ tj. wezwij, czyli zaproś gościa, albo od słów ‘Zawitaj gościu’.” Zawichojski gród i osada targowa położone były u przeprawy przez Wisłę wczesnośredniowiecznego szlaku z zachodniej Europy przez Kraków, Sandomierz – na Włodzimierz Wołyński i Ruś, z odgałęzieniem w kierunku Lublina. Była tu […]
ZAGOŚĆ Kościół św. Jana Chrzciciela. Gmina Pińczów, powiat pińczowski.

Książę Henryk Sandomierski, wracając w roku 1154 z wyprawy krzyżowej sprowadził do Polski zakon joannitów i osiedlił ich w Zagości, dzisiaj niewielkiej nadnidziańskiej wiosce, położonej pomiędzy Pińczowem i Wiślicą . Wydarzenie to odnotowane zostało w kronikach: „…Henricus dux Sandomiriae ivit Jehrusalem ecclesiam in Zagoszcz quam contulit hospitali…” – czytamy w roczniku krakowskim. Henryk prosił tez […]
ZAGNAŃSK Kościół parafialny. Gmina Zagnańsk, powiat kielecki.

Ksiądz Wiśniewski pisze, że w roku 1414 „Wojciech Jastrzębiec, biskup krakowski, pragnąc podnieść dwie pustka stojące biskupie posiadłości, nadaje Augustynowi, sołtysowi z Woli, we wsi Augustinowo Zagnańsko”. Z Liber Beneficiorum wynika, że w Zagnańsku, wsi stanowiącej własność krakowskich biskupów, a leżącej w parafii kieleckiej – z 15 łanów kmiecych i 2 należących do sołtysa, dziesięcina […]
WZDÓŁ Kościół parafialny. Gmina Bodzentyn, powiat kielecki.

Wieś Wzdół leży w kotlinie między górami Bukową a Michniowską, przy drodze z Suchedniowa do Bodzentyna. Wymieniana była już w roku 1332, jako własność krakowskich biskupów. Obecnie składa się z trzech części: Wzdołu Rządowego, równoległego do niego, a położonego o półtora kilometrów w kierunku wschodnim Wzdołu Plebańskiego oraz Wzdołu – Hucisko, rozciągającego się nad rzeka […]
WROCIERYŻ Kościół parafialny

„Starożytna miejscowość, nazwę bierze pewnie od Wrocisza, gdyż imię to znane było w XII stuleciu. Różnie pisano nazwę: Wrocieszysz, Vrocisir, Wrocyzir, Wroczyrzysz, Wroczyrzysch…” – informuje ksiądz Wiśniewski. Wrocieryż leży w gminie Michałów, na lewym brzegu rzeki Mierzawy, dopływu Nidy. W 1228 roku wieś trafiła do kronik, bowiem w bitwie pod Wrocieryżem ostatecznie pokonane zostały wojska […]
WOJCIECHOWICE Kościół parafialny. Gmina Wojciechowice, powiat opatowski.

Wieś Wojciechowice leży w powiecie opatowskim, nieco w bok od szosy Opatów – Lublin. Nazwa wsi najprawdopodobniej pochodzi od św. Wojciecha, patrona tutejszego kościoła. Parafia w Wojciechowicach istniała już w roku 1326, choć na temat pierwotnego kościółka, nic – poza imieniem jego patrona – nie wiadomo. Obecny, gotycki kościół zbudowany został w roku 1362 przez […]
WODZISŁAW Kościół parafialny. Gmina Wodzisław, powiat jędrzejowski.

Wodzisław, miasteczko leżące w połowie drogi między Krakowem i Kielcami, w widłach dwóch strumieni tworzących rzeczkę Mozgawę, dawniej nazywało się Włodzisławiem lub Włodysławem. Lokowane było przed rokiem 1370, zaś w tym właśnie roku przekazane przez króla Przedborowi i Pakosławowi herbu Zadora, synom Zbigniewa. Ród ten przybrał nazwisko Włodzisławskich, a potem Lanckorońskich. Ośrodkiem miasteczka jest czworoboczny […]
WŁOSZCZOWA Kościół parafialny. Gmina Włoszczowa, powiat włoszczowski.

Osadnictwo w rejonie Włoszczowy ma prehistoryczne korzenie. Później powstała tu wieś, istniejąca z pewnością już w XIV stuleciu, skoro w roku 1384 wzmiankowany jest Piotr z Włoszczowy, kanonik kurzelowski. W dokumencie królowej Jadwigi czytamy, że w roku 1392 właścicielem wsi /a może tylko „trzymającym” ją w zastawie?/ był Dymitr z Goraja. W roku 1403 właścicielem […]
WŁOSTÓW Kościół parafialny. Gmina Lipnik, powiat opatowski.

Włostów leży przy drodze prowadzącej z Opatowa do Sandomierza. Po raz pierwszy zapis o tej wsi pojawił się w dokumentach w latach 1325-27,a dotyczył tutejszego kościoła parafialnego. Przytaczane przez księdza Wiśniewskiego podania mówią, że wieś należała kiedyś do Piotra Dunina herbu Łabędź, który ufundował kościół, a potem do rodu Kadłubków herbu Poraj z Karwowa. W […]
Najnowsze komentarze