Dzisiaj Częstocice są dzielnicą miasta Ostrowca, ale jeszcze zupełnie niedawno, w roku 1957, Sylwester Kowalczewski w przewodniku „Góry Świętokrzyskie” pisał: „…dalej leży wieś Częstocice (dziś przedmieście Ostrowca) z cukrownią„. W ostatniej ćwierci XIX stulecia Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego informował: „Częstocice, wieś i folwark nad rzeką Kamienną, pow. Opatowski, gm. Częstocice, par. Szewna, odl. Od Opatowa […]
CHROBERZ Pałac. Gmina Złota, powiat pińczowski.
Zespół pałacowy Wielopolskich, pałac murowany z lat 1857-1860, architekt Henryk Marconi. Najstarsza rezydencja w Chrobrzu, należąca do księcia, znajdowała się na terenie grodziska, którego ślady zachowały się na wzgórzu zwanym Zamczysko. Wstępne badania archeologiczne i analiza źródeł pisanych potwierdzają, że była tu siedziba książęcego dworu, prawdopodobnie wykorzystywana tylko okazjonalnie, podczas pobytu księcia na Ponidziu. Pierwotny […]
CHĘCINY Zamek. Gmina Chęciny, powiat kielecki.
Ruina zamku, murowana k. XII – pocz. XIV w. Chęciński zamek od trzystu niemal lat jest już tylko ruiną, ale wciąż stanowi ogromną atrakcję turystyczną, przyciągającą w sezonie liczne rzesze turystów. Mimo bardzo obfitej literatury dotyczącej zamku, jego fundator nie jest znany, a właściwie jest ich nadmiar – wymienia się czterech potencjalnych fundatorów: Mikołaja Sieciesławowicza […]
BOLMIN Zamek, Pałac, Dwór ? Gmina Chęciny, powiat kielecki.
Ruiny bolmińskiego dworu stoją trochę w bok od wsi, na stoku wzgórza. Mimo iż obiekt zamieszkały był jeszcze w 2. połowie XIX stulecia, okazuje się, że niezbyt wiele o nim wiadomo. Nie wiadomo nawet jak sklasyfikować obiekt: czy nazwać go zamkiem, czy pałacem, czy tylko dworem?. Rawita Witanowski opisuje go w ten sposób: „Jest to […]
BODZENTYN Zamek. Gmina Bodzentyn, powiat kielecki.
Zespół zamku biskupów krakowskich, (ruina zamku), murowany z 2 połowy XIV w. Główna rezydencja krakowskich biskupów znajdowała się w Krakowie. Jednak krakowscy infułaci, którzy byli właścicielami ogromnych dóbr ziemskich, musieli posiadać także inne siedziby, związane z terenem, gdzie dobra te się znajdowały. W rejonie Gór Świętokrzyskich pierwszą z takich siedzib był dwór w Tarczku, którego […]
ZŁOTNIKI Kościół parafialny. Gmina Małogoszcz, powiat jędrzejowski.
Zarówno ksiądz Wiśniewski jak i Rawita Witanowski początków złotnickiej parafii doszukują się w XII stuleciu. Złotniki – dzisiaj są wsią w gminie Małogoszcz, a w wieku XII były posiadłością Jakszów herbu Gryf. Dwaj bracia Gryfici: Janik i Klemens dla ufundowanego klasztoru cysterskiego w Jędrzejowie powiększyli uposażenie nadaniem dziesięcin, a Janik – wówczas już arcybiskup gnieźnieński […]
ZBORÓWEK Kościół parafialny. Gmina Pacanów, powiat buski.
Pierwszy kościół w Zborówku, powstał w roku 1085 z fundacji Władysława Hermana. Patronami kościoła byli św. Idzi i św. Mikołaj. W roku 1326, z którego pochodzi pierwszy zapis o tutejszej parafii, dzisiejszy Zborówek nazywał się Bansowa Episcopalis – Beszowa Biskupia. Nazwa Zborówek utrwaliła się, zdaniem księdza Wiśniewskiego, dopiero od połowy XV stulecia. Istniejący do dzisiaj […]
ZBELUTKA Kościół parafialny. Gmina Łagów, powiat kielecki.
Oficjalna nazwa wsi brzmi Zbelutka, ale Katalog Zabytków nazywa ją Zbielutką, ksiądz Wiśniewski Zbilutką, zaś Anna Adamczyk Zbylutką. Ta ostania nazwa zapewne była pierwotną, gdyż wieś tak „ochrzczono” od imienia włocławskiego biskupa, Zbyluta. Wieś leży w gminie Łagów, parę kilometrów na wschód od szosy łączącej Łagów z Rakowem. Biskup o imieniu Zbylut żył w XIV […]
ZAWICHOST Kościół parafialny /pofranciszkański/. Gmina Zawichost, powiat sandomierski.
Ksiądz Wiśniewski pisze, że: „Nazwa Zawichosta prawdopodobnie pochodzi od wyrazów słowiańskich ‘zowi gostia’ tj. wezwij, czyli zaproś gościa, albo od słów ‘Zawitaj gościu’.” Zawichojski gród i osada targowa położone były u przeprawy przez Wisłę wczesnośredniowiecznego szlaku z zachodniej Europy przez Kraków, Sandomierz – na Włodzimierz Wołyński i Ruś, z odgałęzieniem w kierunku Lublina. Była tu […]
ZAGOŚĆ Kościół św. Jana Chrzciciela. Gmina Pińczów, powiat pińczowski.
Książę Henryk Sandomierski, wracając w roku 1154 z wyprawy krzyżowej sprowadził do Polski zakon joannitów i osiedlił ich w Zagości, dzisiaj niewielkiej nadnidziańskiej wiosce, położonej pomiędzy Pińczowem i Wiślicą . Wydarzenie to odnotowane zostało w kronikach: „…Henricus dux Sandomiriae ivit Jehrusalem ecclesiam in Zagoszcz quam contulit hospitali…” – czytamy w roczniku krakowskim. Henryk prosił tez […]
Najnowsze komentarze