Z espół kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Marii Magdaleny, kościół jest murowany z 1440 r.

Wieś Dzierążnia leży nad rzeką zwaną Wielkanoc, między pagórkami tworzącymi od strony północnej głębokie parowy, będące kiedyś siedliskiem dzikiego zwierza. Wieś ta od najdawniejszych czasów była własnością biskupów krakowskich. Tu w 1063 przebywał Lambert Zula, biskup krakowski, tu wydał pozwolenie na budowę kościoła w Kazimierzy Małej, które stwierdził jako obecny przy tym akcie świadek, wówczas kanonik, św. Stanisław Szczepanowski, przyszły biskup i męczennik” – dodajmy do tekstu księdza Wiśniewskiego, że dzisiaj wieś leży w gminie Działoszyce, w powiecie pińczowskim. Wincenty Kadłubek w swojej kronice zapisał, że w latach 1194 – 5 mieszkał tu krakowski biskup Pełka. A że był to czas walk o krakowski tron miedzy Leszkiem Białym a Mieszkiem Starym, biskup uszedłszy z Krakowa, tu „na ustroniu modlitwą i pracą losu wojennego oczekiwał”.
Pierwotny kościół w Dzierążni /wiemy to z Liber Benefitiorum Długosza/ ufundował około roku 1220 biskup Iwo Odrowąż. Pewnie on też dokonał konsekracji, obierając za patronkę świątyni św. Marię Magdalenę. W roku 1326 Dzierążnia należała do dekanatu czarnocińskiego, a plebanem był Michał. Z jakiego materiału kościół wzniesiono Długosz nie napisał; był to chyba obiekt drewniany, gdyż nie wszystkie fundacje Iwona Odrowąża były murowane. Tym bardziej, że w odniesieniu do następnego, gotyckiego kościoła istnieje zapis, że magister Paweł z Zatora, krakowski kanonik, wybudował około roku 1440 w Dzierążni i Gołanczewie kościoły „ex integro a fundamentis inicians”.
Z gotyckiego kościoła zachowała się tylko wieża. Obecne prezbiterium pochodzi z roku 1646, zaś nawa powstała prawdopodobnie kilkanaście lat później. Kościół jest orientowany, wzniesiony z kamienia i otynkowany. Prezbiterium jest wydłużone /ma trzy przęsła/ i zamknięte wielobocznie. Dwuprzęsłowa nawa jest szersza i wyższa od prezbiterium. Od zachodu przylega do niej czworoboczna gotycka wieża, mieszcząca w przyziemiu kruchtę. Od północy, przy styku wieży z nawą jest niewielka, ćwierćkolista basztka, w której są schody wiodące na wieżę i na chór muzyczny.
Przy prezbiterium, od północy, stoi dawna zakrystia zamieniona w 1901 roku na przedsionek, zaś od południa zbudowany w roku 1847 skarbiec, w 1901 powiększony i zamieniony na zakrystię. Pod wschodnim przęsłem prezbiterium, mającym wyższy poziom, znajduje się kaplica Grobu Chrystusowego z roku 1646, dostępna z prezbiterium przy pomocy kamiennych schodów.
Nawę przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, na gurtach. W prezbiterium jest sklepienie kolebkowo – krzyżowe, z dekoracją stiukową z kartuszem i maszkaronami. Kaplicę pod prezbiterium przesklepiono kolebką z lunetami. Z gotyckich detali zachowały się dwa portale w kruchcie, ostrołukowe, profilowane.
Ołtarz główny, dwa ołtarze boczne i ambona są późnobarokowe, z 1. połowy XVIII stulecia, uzupełniane neorokokowymi posągami i ornamentami dłuta Stanisława Anielskiego ze Skalbmierza, zmarłego w roku 1937. Chór muzyczny i organy wykonane zostały w roku 1901, także przez Stanisława Anielskiego
Na przykościelnym cmentarzu stoi barokowa kaplica grobowa zwana „Innocentium”. Ma ona plan ośmioboku, a nakrywa ja spłaszczona kopuła z kamienną latarnią. W posadzce znajduje się otwór prowadzący do grobów.
Z długiej listy proboszczów tutejszej parafii wynotować warto: prałata Bernarda Wapowskiego /w Dzierążni w latach 1527 – 35/, „męża uczonego, autora i poetę”, Jakuba Wilamowskiego, przyszłego biskupa kamienieckiego oraz Andrzeja Czarnkowskiego, przyszłego biskupa w Poznaniu.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]