Zespół pałacowy jest założeniem ściśle osiowym: główna oś biegnie na linii wschód-zachód, zaczynając się od zachodu bramą, flankowaną dwoma pawilonami. Dalej przebiega przez obszerny, prostokątny dziedziniec z owalnym trawnikiem po środku. Zamyka ją główny korpus pałacowy – zamyka optycznie, lecz nie kończy – za korpusem rozciąga się dalej na wschód krajobrazowa część parku. Wracając do dziedzińca – otacza go klasycystyczne ogrodzenie z boniowanymi filarami, zwieńczonymi szyszkami.
Najpierw powstał główny korpus pałacu, nieco później arkadowe galerie łączące go z dwiema oficynami oraz same oficyny. Krajobrazowy park założony został (lub może przekształcony, podobnie jak pałac) w tym samym czasie, co główny korpus. Zaprojektował go chyba również Ferdynand Nax, mający wiedzę i stosowne kwalifikacje nie tylko w odniesieniu do samej architektury, ale także w zakresie planowania ogrodów.
Galerie oparte są na planie ćwierci koła. Są parterowe, z tarasami na górze. Wymurowano je z cegły i nakryto sklepieniami kolebkowymi na gurtach. Każda z galerii ma siedem osi. Arkady środkowe są większe, gdyż przeznaczenie ich jest inne niż arkad pozostałych osi. Ich zadaniem jest umożliwienie przejazdu z dziedzińca do parkowej i gospodarczej części rezydencji. Architektura galerii, aczkolwiek wciąż jeszcze barokowo-klasycystyczna, jak w głównym korpusie, jest tu już bardziej klasycystyczna, niż barokowa. Najłatwiej to dostrzec na przykładzie żeliwnych balustrad tarasów.
Jeszcze więcej klasycyzmu widać w pałacowych oficynach. Są one usytuowane na północ i na południe od głównej osi kompozycyjnej, prostopadle do samego pałacu. Oficyny miały mieścić funkcje uzupełniające, pomocnicze w stosunku do głównego korpusu. Przeznaczono je na kuchnie i na pokoje gościnne. Funkcję kuchenną oficyna północna pełniła jeszcze całkiem niedawno: gdy w pałacu mieściła się szkoła, tu znajdowała się szkolna stołówka.
Oficyny są parterowe, z mieszkalnym poddaszem umieszczonym w mansardowym dachu. Każda z nich ma dziewięć osi okiennych, z czego od frontu trzy środkowe poprzedzone są portykami o dwu pojedynczych i dwu parzystych, toskańskich kolumnach, dźwigających belkowanie i trójkątny szczyt. Ściany pokrywa boniowanie, a okna umieszczono w płycinach o koszowych zamknięciach. W mansardowych dachach, pokrytych blachą, znajdują się lukarny od góry nakryte łukowymi daszkami. Układ pomieszczeń w oficynach jest dwutraktowy.
Najpóźniej zbudowano pawilony usytuowane po obu stronach bramy – powstały one w 1. połowie XIX stulecia. Są one kwadratowe w planie, piętrowe, z boniowanymi ścianami parteru. Pawilony nakrywają czterospadowe, namiotowe dachy.
Na osi prostopadłej do głównej osi kompozycyjnej, na południe od dziedzińca, umieszczony jest drugi park – tym razem już nie krajobrazowy, lecz geometryczny. Zabudowania gospodarcze dawnej rezydencji znajdują się od strony południowo – wschodniej.
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
