Związki Książa Wielkiego z Ziemią Świętokrzyską nie są nazbyt mocne. Dawniej nie leżał on w obrębie województwa sandomierskiego, tylko w województwie krakowskim. Podobnie było do roku 1976 – Książ należał do Krakowa, a Wodzisław do Kielc. Granica znajdowała się w połowie drogi między tymi miejscowościami. Po roku 1976 Książ Wielki, a nawet jeszcze bardziej od […]
GÓRY Pałac. Gmina Michałów, powiat pińczowski.
Sto dwadzieścia lat temu „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego” informował: „Góry, wieś powiat Pińczowski, gmina i parafia Góry. Leżą o 10 wiorst od Pińczowa, przy trakcie z Pińczowa do Działoszyc, w pięknem, górzystem położeniu…Dobra Góry, własność Dembińskich, składają się z folwarku Góry, Wymysłów i Polichno, tudzież z wsi Góry, Polichno i Bujnówka”. Góry od XVII stulecia […]
CHEŁMCE Dwór. Gmina Strawczyn, powiat kielecki.
W panoramie wsi Chełmce istnieją dwie dominanty: srebrzysta sylwetka kościoła na wyniosłym wzgórzu i znacznie już trudniejszy do wyróżnienia – biały dach dworu otoczony zabudową mieszkalną i gospodarczą wsi. Gdy wiejskie domostwa były wyłącznie parterowe dwór dostrzec było o wiele łatwiej, teraz wiele chat zastąpiły obce w tym krajobrazie piętrowe niby-wille. We wsi dwór nazywano […]
BEJSCE Pałac. Gmina Bejsce, powiat kazimierski.
Klasycystyczny pałac w Bejscach zbudował w roku 1802 Jakub Kubicki dla Marcina Badeniego. Pałac usytuowany jest na opadającym ku południowi zboczu, frontem zwrócony ku północy. Jest budynkiem piętrowym, całkowicie podpiwniczonym. Jego nakryte sklepieniami piwnice, skutkiem różnicy poziomów terenu, od strony ogrodu sprawiają wrażenie dodatkowej, trzeciej kondygnacji. Pałac ma bryłę bardzo zwartą, opartą na planie prostokąta. […]
UJAZD Zamek Krzyżtopór. Gmina Iwaniska, powiat opatowski.
Na krawędzi Wyżyny Opatowskiej, od zachodu przechodzącej w Góry Świętokrzyskie, na cyplu górującym nad doliną rzeczki Koprzywianki wznoszą się ruiny zamku. Zamek ten zwany Krzyżtoporem, wzniósł żyjący w latach 1587-1645 sandomierski wojewoda Krzysztof Ossoliński. Budowę rozpoczęto w roku 1621, by ukończyć ją w roku 1644, jeszcze za życia Krzysztofa. Fundator, a być może w jakiejś […]
SZYDŁÓW Zamek. Gmina Szydłów, powiat staszowski.
Do zachodniego odcinka murów miejskich przylega zamek królewski. Początki zamku wiązać należy z lokacją miasta w roku 1329 i budową miejskich obwarowań, co wyraźnie w swej kronice pisze Janko z Czarnkowa, a po nim także Jan Długosz. Zamek przebudowywany i odbudowywany był wielokrotnie. Najpierw w wieku XV, później w XVI po pożarach z 1528 i […]
SZYDŁOWIEC Zamek. Gmina Szydłowiec, powiat szydłowiecki, woj. mazowieckie.
Budowę zachowanego do dziś zamku rozpoczęto około połowy XV wieku, w okresie gdy właścicielem Szydłowca był Stanisław Szydłowiecki, późniejszy /od 1567 roku/ marszałek dworu królewskiego. Jednak prowadzone w latach 1962-65 badania wykazały, że na miejscu tym istniała już wcześniejsza budowla, prawdopodobnie warowny dwór, wymieniany w dokumencie z 1427 roku. Pierwszym etapem budowy murowanego zamku był […]
SOBKÓW Fortalicja. Gmina Sobków, powiat jędrzejowski.
Pod pojęciem fortalicji rozumie się niezbyt wielką, warowną siedzibę mieszkalną należącą do średniozamożnej szlachty, mającą wyłącznie lokalne znaczenie obronne, której formy architektoniczno – przestrzenne wyrastają z tradycji tkwiących jeszcze w średniowieczu. Służące obronie elementy fortalicji były zazwyczaj nie przystosowane do stawiania oporu artylerii i ograniczały się do niezbyt wysokich murów obwodowych, na narożnikach wzmacnianych basztami. […]
SKOTNIKI Dwór. Gmina Samborzec, powiat sandomierski.
Wieś Skotniki co najmniej od I połowy XIV stulecia należała do rodu Bogoriów Skotnickich. W „Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego”, wydanym ponad sto lat temu, czytamy: ”…Wieś i folwark w powiecie sandomierskim, gmina Samborzec, odległość od Sandomierza 10 wiorst, 69 domów murowanych, 465 mieszkańców…”. Po raz pierwszy wymieniana w dokumentach w roku 1279, konkretnie: w potwierdzeniu […]
SANDOMIERZ Zamek. Gmina Sandomierz, powiat sandomierski.
Pierwotny gród sandomierski wzmiankowany był już przez Galla Anonima w wieku XI. Stanowił wówczas jedną z książęcych siedzib. Później, w okresie Polski dzielnicowej, był rezydencją sandomierskich książąt. Niewiele wiadomo o zabudowie grodu – prawdopodobnie posiadał on wał drewniano – ziemny. W obrębie obwałowań znajdował się być może grodowy kościółek pod wezwaniem św. Mikołaja oraz pallatium. […]
Najnowsze komentarze