BEJSCE Pałac. Gmina Bejsce, powiat kazimierski.

Klasycystyczny pałac w Bejscach zbudował w roku 1802 Jakub Kubicki dla Marcina Badeniego. Pałac usytuowany jest na  opadającym ku południowi zboczu, frontem zwrócony ku północy. Jest budynkiem piętrowym, całkowicie podpiwniczonym. Jego nakryte sklepieniami piwnice, skutkiem różnicy poziomów terenu, od strony ogrodu sprawiają wrażenie dodatkowej, trzeciej kondygnacji.
Pałac ma bryłę bardzo zwartą, opartą na planie prostokąta. Na głównej osi znajduje się wgłębny /cofnięty od lica elewacji/ portyk wejściowy z płytkim ryzalitem, w którym cztery doryckie kolumny niosą niezbyt klasyczne co do proporcji belkowanie i trójkątny pozbawiony jakiejkolwiek dekoracji tympanon. Na belkowaniu wyryty jest napis: „Praca nadaje spoczynek”. Po obu stronach portyku zaprojektował Kubicki po trzy osie okienne, akcentując środkowe z nich poprzez zastosowanie półkoliście zamkniętych okien. Piętro jest niższe od parteru; w elewacji jest to wyraźnie zaznaczone poprzez użycie niższych okien. Takie rozwiązanie elewacji odzwierciedla charakter użytkowania tej kondygnacji – przeznaczonej na pokoje sypialne, odróżniając ją zdecydowanie od parteru, gdzie autor zlokalizował pomieszczenia reprezentacyjne. Nad dachem góruje masywna bryła komina, a właściwie bloku obejmującego kilka kominów połączonych parawanowymi ściankami, rzecz charakterystyczna dla twórczości Kubickiego. Niemal identyczne rozwiązanie komina pojawi się za lat dwadzieścia w innym jego dziele, w warszawskim Belwederze.
Od ogrodu środkowy ryzalit ma kształt trójboczny, gdyż obejmuje fragment kolistego salonu, umieszczonego przez autora na głównej osi, za wejściowym hollem. W przyziemiu tegoż ryzalitu dostawiona jest sztuczna grota, wykonana z narzutowych głazów, niosąca wąski taras. Elewacje są boniowane, a wieńczy je gzyms z ząbkowaniem. Dach jest czterospadowy, pokryty blachą.
Układ wnętrza pałacu jest trójdzielny; jego środkową część zajmują: portyk, holl i kolisty salon wysoki na dwie kondygnacje. Od wschodu znajdują się pomieszczenia w trzech traktach, w tym owalna klatka stykająca się z hollem i również owalny gabinet na południowo – wschodnim narożniku budynku. Od zachodu układ jest dwutraktowy: przylegający do hollu duży pokój z półkolistą wnęką, za którym Kubicki umieścił „gospodarczą” klatkę schodową i od południa duży, trójokienny salon. Na piętrze pokoje „frontowe” oddzielone są od „ogrodowych” sklepionym korytarzem łączącym obie klatki schodowe.
Najbardziej reprezentacyjne wnętrze otrzymał salon. Jego ściany rozdzielają półkoliste wnęki umieszczone na przemian z płycinami zawierającymi malowidła w stiukowych obramieniach. W poziomie piętra salon doświetlony jest półkolistymi oknami zawartymi w czymś w rodzaju tamburu wspartego na belkowaniu i kroksztynowym gzymsie. Ponad bębnem nie ma jednak kopuły, tylko zwierciadlane sklepienie o szerokiej fasecie wypełnionej stiukową kratą.
Pałac otaczają pozostałości krajobrazowego parku z 2. połowy XIX stulecia, zaprojektowanego przez Augustyna Denizota. Obecnie w pałacu mieści się Dom Pomocy Społecznej.

Oznaczone: albumAutor: Roman Mirowski