Dziś takie działanie uznalibyśmy za wielce brutalne, ale w wieku XVII, szczególnie po soborze trydenckim, zamierzano zwyczajnie i po prostu zmodernizować i rozbudować zbyt mały, a przez to nie dość funkcjonalny kościółek. Szacunek do historycznego dziedzictwa, uznający takie działania za porównywalne ze świętokradztwem, obudził się u Europejczyków dopiero w wieku XIX. Nawa jest murowana i […]
Archiwum autora
BB 20 GRZEGORZOWICE. Kościół. 5 Połączenie Rotundy z Nawą
Jakie było pierwotne przeznaczenie rotundy ?. Gdyby datowanie profesora Dmochowskiego okazało się trafne, znaczyłoby, iż powstała ona w czasach, gdy wsią władał świętokrzyski klasztor. Można więc przypuszczać, że rotunda zbudowana została jako baptysterium misyjne benedyktynów. Potem, gdy utworzono tu parafię, dobudowano zakrystię, wykuwając łączący je, ostrołukowo obramiony otwór. Oczywiście niewielka powierzchnia rotundy nie odpowiadała potrzebom […]
BB 19 GRZEGORZOWICE. Kościół 4. Widok od północnego-wschodu
Mimo takiego zapisu profesor Dmochowski uważa, że: prymitywny charakter budowy wskazuje wiek XII jako prawdopodobnie najpóźniejszy okres jej powstania…Są też opinie datujące rotundę na wiek XI. Wyniki badań archeologicznych w związku z brakiem w otoczeniu kościoła jakichkolwiek obiektów starszych niż z przełomu XIII/ XIV stulecia tak wczesne datowanie kościoła raczej wyklucza niż popiera. Absyda zachowała […]
BB 18 GRZEGORZOWICE. Kościół 3. Rotunda i pomnik z przykościelnego cmentarza
W spisie świętopietrza, jako parafia, Grzegorzowice pojawiają się w latach 1350 –51, a sam kościół nazwany jest „ecclesia nova”. Jeżeli zapis ten jest prawdziwy, to skoro kościół był wówczas mowy, musiał być zbudowany w 1. połowie wieku XIV Długosz podaje, że kościół ufundował Nawój Toporczyk w wieku XIV.
BB 17 GRZEGORZOWICE Kościół 2. Rotunda od strony północnej
Świątynia składa się z dwóch kilku brył, których dominantę stanowi wykonana z miejscowego kamienia (wapień dewoński) rotund z absydą – o murach grubości od 1 do 1,15 metra. oraz dobudowanej od zachodu w wieku XVII kwadratowej nawy z gotycką zakrystią od północy. Pierwsza wzmianka w dokumentach, dotycząca Grzegorzowic, pochodzi z roku 1269, kiedy to świętokrzyski […]
BB 16 GRZEGORZOWICE Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela.1. Widok od strony południowej
Wieś Grzegorzowice leży w gminie Waśniów w powiecie ostrowieckim w województwie świętokrzyskim. Kościółek w Grzegorzowicach jest obiektem absolutnie niezwykłym. Jest też mocno kłopotliwy dla naukowców, gdyż stwarza badaczom problemy co do datowania – a rozbieżności sięgają tu od dwóch do trzech stuleci. Grzegorzowicki kościółek położony jest nad rzeczką Dobruchną, na stromym wapiennym wzgórzu: „na które […]
BB 15 GÓRA WITOSŁAWSKA 5. Widok od strony północnej. Rok 2002
Wnętrza kaplicy raczej surowe, nakryte są płaskimi stropami. Wyposażenie także nie wyróżnia się niczym szczególnym. Zupełnie niezwykłe za to jest miejsce gdzie wystawiono kaplicę i równie niezwykły jest nastrój wywoływany wspólnie przez krajobraz i kaplicę, stanowiącą jego integralną część. Zastanawiam się ilu absolwentów Rzymskiej Akademii Św. Łukasza, gdzie kształcono przyszłych architektów, potrafiłoby równie wspaniale zharmonizować […]
BB 14 GÓRA WITOSŁAWSKA. Kaplica 4. Widok od strony prezbiterium
Prezbiterium ma konstrukcję zrębową, zaś korpus mieszaną: zrębową i sumikowo – łątkową w ścianach podłużnych. Dachy mają więźbę krokwiowo – belkową i gontowe pobicie. Nad korpusem rozpościera się dach dwuspadowy, nad prezbiterium nieco niższy, przechodzący na zakończeniu w pięciopołaciowy. Nad dachami góruje dość prymitywna sygnaturka, pokryta blachą. Wielki kunszt ukazali cieśle wiążąc belki w węgłach […]
BB 13 GÓRA WITOSŁAWSKA Kaplica 3. Widok od strony wschodniej
Kaplica stoi na zboczu góry, na niewielkiej polanie – platformie zewsząd otoczonej drzewami. Jej prezbiterium zamiast na wschód, skierowane jest na południe – ukształtowanie terenu wykluczało inne usytuowanie. Prezbiterium, które kiedyś stanowiło samodzielny obiekt, zamknięte jest pięciobocznie. Nowszy od niego korpus jest szerszy, trójnawowy, z nawami oddzielonymi drewnianymi słupkami, ustawionymi po 3 w rzędzie. Przed […]
BB 12 GÓRA WITOSŁAWSKA. Kaplica 2 Widok od strony północnej rok 2006
Stojąca tu obecnie kaplica pochodzi z wieku XVIII – ściślej: tak datowane jest jej prezbiterium, być może zbudowane na miejscu starszego obiektu. Zamiar rozbudowy zgłaszał w pierwszych latach XIX stulecia Jan Mierzwiński, pustelnik – franciszkański laik, który przy kaplicy zamieszkiwał i dbał o nią. Nie trudno się domyślić, że nie posiadał on ani grosza, a […]
Galeria
Najnowsze komentarze