Druga z maleszowskich figur jest jeszcze starsza – datuje się ją na rok 1713. Składa się ona z trzech elementów: postumentu, kolumny (z bazą i głowicą) o płaskorzeźbionym trzonie oraz postaci Matki Bożej – siedzącej i trzymającej na kolanach ciało swego Syna, Jezusa Chrystusa zdjętego z Krzyża. Pietà – bo tak nazywają się przedstawienia Matki […]
31. MALESZOWA. Figura św. Jana Nepomucena
W Maleszowej z obiektów wpisanych do rejestru zabytków – prócz omówionego powyżej „zespołu” dworskiego – są jeszcze dwie osiemnastowieczne figury przydrożne. Wydaje się, że są to najciekawsze obiekty małej architektury sakralnej w całej okolicy, o wartościach i znaczeniu zdecydowanie przekraczających granice gminy. Naprzeciwko dawnych stajni dworskich, po drugiej stronie drogi, stoi kamienna figura przedstawiająca św. […]
30. MALESZOWA. „Lamus” i zabudowa folwarku
Tak zwany lamus stoi około 100 metrów na zachód od ogrodzenia okalającego teren dworski. Usytuowany na pagórku z wyglądu przypomina dworek, głównie za sprawą okazałego dachu (łamany, zwany też polskim), dziś pokrytego blachą, ale pierwotnie zapewne pobitego gontem. Wymurowany z kamienia, na planie prostokąta, o układzie trzytraktowym. Budynek jest podpiwniczony. Wejście do piwnic prowadzi […]
29. MALESZOWA. Ruiny stajni i wozowni
Jak już wspomniałem, stajnie wydają się być od dworu starsze i mają co najmniej metrykę z ostatniej ćwierci XVIII stulecia. Usytuowane wzdłuż drogi i północnej granicy dworskiego terenu, wydają się wiązać jeszcze z „zamkowym” okresem Maleszowej, z okresem jej znaczącej świetności. Obecnie obiekt jest bardzo zrujnowany – pozostały z niego tylko murowane ściany i to […]
28. MALESZOWA. Dwór
Staw z wyspą na której znajduja się ruiny zamku – to tylko część rozległych terenów „podworskich. Tereny te graniczą od północy z drogą i tu właśnie, równolegle do drogi, zlokalizowane są ruiny dawnych stajni i wozowni. Prostopadle do stajni, połączony z nimi murem i reliktami obiektu, nazywanego przez ludzi miejscowych „kurnikiem” – stoi budynek dworu. […]
27. MALESZOWA. Próba rekonstrukcji zamku
Jak wyglądał maleszowski zamek w czasach największej świetności, czyli kiedy dokonano w nim już wszelkich przeróbek i modernizacji, ale zanim – opuszczony – zaczął chylić się ku ruinie. Źródeł informacji jest niewiele. Najwięcej przynosi opis Franciszki Krasińskiej, napisany wprawdzie przez nią w czasach jej dzieciństwa, ale w jakimś sensie zweryfikowany w latach dojrzałych, gdy tłumaczyła […]
26. MALESZOWA. Zamek Krasińskich
Prawdą jest więc, że maleszowski zamek powstał dzięki Krasińskim. Dzięki swemu położeniu na wyspie oblanej wodami stawu czy tez jeziora, zyskał nazwę „Żurawiego gniazda”. Katalog zabytków przesuwa datowanie zamku na rok 1629, opierając się na zachowanej kamiennej płycie z napisem wymieniającym wojewodę Krasińskiego (Gabriela?) i datą 1629. Z zamku zburzonego w XIX stuleciu zachowało się […]
25. MALESZOWA. Plan założenia dworskiego z ruinami zamku
Wieś Maleszowa leży niemal dokładnie w środku trójkąta, którego wierzchołki stanowią Lisów, Chmielnik i Pierzchnica. Gdy jedzie się z Kielc w kierunku Buska, wszystkie drogi odchodzące w lewo od Lisowa poczynając, a na Chmielniku kończąc, prowadza do Maleszowej. Osadnictwo w tym rejonie ma bardzo dawne korzenie, o czym świadczą wykopaliska – w roku 1900 Erazm […]
24. LISÓW Kaplica św. Barbary przy kościele parafialnym
Kaplica miała swoją własną zakrystię do której wiódł otwór drzwiowy ozdobiony „uszatym” portalem z herbem Krasińskich. Zgodnie z zaleceniem fundatora miała być tu odprawiana msza co najmniej trzy razy w tygodniu – w intencji fundatora i członków jego rodu. W kaplicy mogli być chowani wyłącznie członkowie rodu Krasińskich. O tejże kaplicy pisał Rawita Witanowski (który […]
23. LISÓW. Kościół parafialny po rozbudowie
Poważny remont i przebudowę świątynia przeszła w latach 1912 – 13, kiedy to ksiądz Zacharski: „Kościół przebudował, powiększył, umalował, dwa boczne ołtarze postawił, ławki sprawił itp.”. Autorami projektu przebudowy byli Józef Pius Dziekoński i nieznany z imienia Jakimowicz. Wyburzyli oni stare prezbiterium, przedłużając nawę w kierunku wschodnim i kończąc ją nowym prezbiterium, o wymiarach i […]
Najnowsze komentarze