Poniższy tekst opisujący kielecki „Cmentarz Stary” pochodzi z planszy umieszczonej na budynku zarządu cmentarza.
„Cmentarz powstał w pocz. XIX w. za figurą św. Józefa z 1776 r. Początkowo był cmentarzem wielowyznaniowym, a od 2 poł. XIX w. wchodzi w skład zespołu cmentarzy wyznaniowych: katolickiego, ewangelickiego, prawosławnego i mahometańskiego. Obecnie do zespołu należą również cmentarze wojskowe. Pierwotny cmentarz katolicki (kwatery 10,12,14) był powiększany w latach 1818, 1860-1862 i 1882-1884. Cmentarz jest zabytkowy, a ochronie podlega rozplanowanie, cenny zespół nagrobków i okazy drzew.
Na powierzchni 4,9 ha zachowało się ok. 1000 nagrobków sprzed 1939 r. od klasycystycznych poprzez neostylowe po formy współczesne. Specyfiką cmentarza są nagrobki i ogrodzenia z żeliwa odlewane m. innymi w Białogonie. Zachowane inskrypcje dokumentują historię 6 pokoleń Kielczan stanowiąc bezcenne źródło historyczne. Spoczywają tu m. innymi uczestnicy walk o niepodległość 1794-1945 oraz osoby zasłużone dla historii i kultury regionu. Na cmentarzu prowadzone są prace konserwatorskie, głównie ze środków społecznych, m.in. kwest publicznych. […]”
Kielce Cmentarz Stary – mapka rozmieszczenia kwater
Podział wyznaniowy grobów oraz historyczne powiększanie cmentarza przedstawia poniższa mapka i opis pochodzący z planszy z budynku zarządu cmentarza.
Historyczne części Cmentarza Starego w Kielcach
I – cmentarz katolicki z około 1805 roku
II- dawny cmentarz greko-katolicki i ewangelicki z około 1829 roku, od 1969 roku komunalny, z kwaterą wojskową z 1914 roku
III – cmentarz partyzantów II Wojny Światowej (410 mogił i nagrobków) urządzony 1953-1958
IV – cmentarz prawosławny z 1857 roku
IVa – cmentarz weteranów powstania 1863 roku i uczestników wojny polsko-bolszewickiej 1920-1921
IVb – cmentarz 490 żołnierzy poległych w 1939 roku
IVc – cmentarz 4000 żołnierzy Armii Czerwonej założony w latach 1953-1958
IVd – dawny cmentarz prawosławny, od 1972 komunalny
V- miejsce cmentarza muzułmańskiego z około 1863 roku
Bardzo ciekawe opracowanie dotyczące kieleckiego Cmentarza Starego to publikacja autorstwa Teresy i Zdzisława Sabatów pod tytułem „Cmentarz Stary w Kielcach : przewodnik po wybranych grobach ludzi zasłużonych dla regionu, („Sabat” dla cmentarzy)” wydana w Kielcach w 1995 roku.
Prezentujemy Państwu nagrobki i epitafia niektórych osób.
