Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem Jana Łukasza Władysława Borkowskiego i Teodory z Mazarakich h. Newlin, miał czworo rodzeństwa: Piotra, Elżbietę, Barbarę i Marię. Jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym, ukończył studia w Liege, założył firmę Elibor, która przyniosła rodzinie […]
MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL
Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny sposób jak Florentyna i Karol Malscy. Karolowi zawdzięczamy w dużej mierze budynek kościoła parafialnego pw. Świętego Krzyża, a Florentynie budynek domu pomocy społecznej, który pierwotnie funkcjonował jako schronisko dla byłych ziemian i urzędników dawnej guberni […]
15 GRZYMAŁKÓW Cmentarz 3. Kamienny pomnik
Jest tu też kamienny pomnik, przypominający swym kształtem przydrożną figurę, o tak zniszczonych górnych partiach, że zdobiące go rzeźby są już niemal nieczytelne. Formy tych rzeźb – chodzi mi o postacie flankujące górne partie nagrobka – są bardzo zatarte, ale przestawiają chyba postaci kobiet w zapaskach i chustkach na głowie, z rękami splecionymi (czy może […]
14 GRZYMAŁKÓW Cmentarz 2. Zbiorowa mogiła
Wracając do cmentarza. Wiadomo, że otaczający go mur (mam tu na myśli cmentarz w ówczesnym kształcie,znacznie mniejszy od dzisiejszego) powstał w roku 1878. Najstarszą jest środkowa część cmentarza, a ściślej: zachodnie partie części środkowej. Groby rozmieszczone są tu chaotycznie i bardzo gęsto. Najstarsze przemieszane z nowszymi. Wśród nich wyróżnia się kilka, interesującymi formami, ale też, […]
13 GRZYMAŁKÓW Cmentarz 1
Kiedy założony został cmentarz grzebalny w Grzymałkowie nie podaje ani ksiądz Wiśniewski, ani Michał Rawita-Witanowski. Obaj ograniczają się do informacji o wzniesionych tam pomnikach. Rawita wspomina tylko o jednym: Eustachego de Sternberg Kołłątaja, urodzonego 20 października 1772 i zmarłego tegoż samego dnia i miesiąca w roku 1836. Ksiądz Wiśniewski informuje o trzech pomnikach: Elżbiety z […]
12 GRZYMAŁKÓW Wikarówka
Wikarówka, niewielki murowany budynek, stoi przy ulicy Kościelnej, pomiędzy starym kościołem a nową plebanią, zlokalizowaną naprzeciwko nowego kościoła. Stara plebania stała w pobliżu starego kościoła, zapewne sąsiadując z wikarówką. Zbudował ją ks. Stanisław Laskowski, grzymałkowski proboszcz w latach 1878-1894. Pisze ks. Wiśniewski: „Kościół wyrestaurował, w 1883 r. plebanię postawił, drzewami cmentarz obsadził w 1880 r., […]
11 GRZYMAŁKÓW Kościół p.w. św. Michała Archanioła 2
Drugi kościół w Grzymałkowie nie powstał od razu. Budowy nie doczekał ks. Łukawski, zmarły w roku 1854. Być może udało mu się przystosować jakoś zrujnowane prezbiterium do roli tymczasowej świątyni. Na pewno udało mu się dokonać znacząco większej części czynności o charakterze administracyjno-organizacyjnym, związanych z przygotowaniem budowy: „Trapiony gorliwością o chwałę Boga, wiele przeszkód i […]
10 GRZYMAŁKOW Kościół p.w. św. Michała Archanioła 1
W panoramie Grzymałkowa – jak większość wsi obecnie, o parterowej bądź piętrowej zabudowie – zdecydowanie dominuje wieża kościoła. Ma ona wysokość prawie 30 metrów i jest dwukrotnie wyższa od korpusu kościoła Nieznacznie wysunięta z korpusu, w parterze mieści kruchtę. Górę wieży zajmują dzwony i prowadzące do nich schody. Wyjątkową smukłość wieży podkreśla otwór okienny – […]
09 MNIÓW Stacja pocztowa
W opracowaniu „Zabytki architektury i budownictwa” istnieje zapis o istniejącej w Mniowie Stacji Poczty, murowanym budynku – być może z wieku XVII, przebudowanym w 2. połowie XIX stulecia. Obiekt ten nigdy nie był wpisany do rejestru zabytków, co nie powodowało konieczności sprawowania jego prawnej ochrony. Był więc w sposób dowolny przebudowywany przy użyciu zupełnie dowolnych […]
08 MNIÓW Cmentarz
Ksiądz Jan Wiśniewski, którego tytanicznej pracy zawdzięczamy wyjątkowo wysoki poziom wiedzy o świątyniach i parafiach naszego regionu – co do mniowskiego cmentarza jest dziwnie wstrzemięźliwy. Nowego cmentarza grzebalnego nie dostrzega w ogóle. Jedyny fragment tekstu związany z tą problematyką, dotyczy cmentarza przykościelnego. Oto ten fragment tekstu: „W murze cmentarnym spotykamy dwie płyty: Antoniego Czerwińskiego, zmarłego […]
Najnowsze komentarze