Wieś Wzdół leży w kotlinie między górami Bukową a Michniowską, przy drodze z Suchedniowa do Bodzentyna. Wymieniana była już w roku 1332, jako własność krakowskich biskupów. Obecnie składa się z trzech części: Wzdołu Rządowego, równoległego do niego, a położonego o półtora kilometrów w kierunku wschodnim Wzdołu Plebańskiego oraz Wzdołu – Hucisko, rozciągającego się nad rzeka Psarką u stóp góry Bukowej. Wszystkie trzy części leżą na falistych i bardzo malowniczych lessowych wzgórzach, poprzecinanych dolinkami dopływów Psarki.
„Kościół we Wzdole piękny, murowany, sklepiony, z wysoką wieżycą, na której umieszczone są dzwony, wystawili Bernard i Teresa małżonkowie Servalli (Bernard Servalli był sekretarzem królewskim) w roku 1687 na miejscu dawnego, drewnianego” – zapisał ksiądz Jan Wiśniewski. O pierwotnym, drewnianym kościółku wiemy bardzo niewiele – pewne jest jednak, że istniał już w roku 1346.
Obecny, barokowy kościół ma dość mocno zatarte cechy stylowe. Przyczyniła się do tego głównie ostatnia przebudowa z roku 1938. Dziś ma on wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny; zaś poprzednimi patronami świątyni byli: św. Małgorzata i św. Jan Kanty. Kościół jest pięknie położony – z dość wyniosłego wzgórza, na którym stoi, dominuje nad całą okolicą. Jest budowlą orientowaną, składającą się z trójprzęsłowej nawy i prezbiterium (rozbudowanego w roku 1938). Od zachodu do nawy przylega czworoboczna wieża, która od trzeciej kondygnacji przechodzi w ośmiobok. Od północy dobudowana jest do nawy kwadratowa w planie kaplica, zaś od południa nowa kruchta. Wnętrze nawy nakryte jest sklepieniem kolebkowo – krzyżowym na gurtach, z dekoracją stiukową o układzie ramowo – żebrowym. Kaplica, podobnie jak nawa, nakryta jest kolebkowo –krzyżowo; dekorację stanowią tu stiukowe żebra. Dachy kościoła i hełm wieży są nowe – wykonano je w roku 1947.
W głównym ołtarzu kościoła (niemal zupełnie nowym) umieszczony jest obraz Wniebowzięcia NMP z roku 1696. Ołtarz stojący w kaplicy powstał jeszcze przed konsekracją kościoła (konsekracji dokonał w roku 1710 krakowski biskup Kazimierz Łubieński). Zdobi go obraz Matki Boskiej Szkaplerznej, nazywany też Madonną Wzdólską. Matka Boska trzyma Dzieciątko na ręce lewej, prawą przytulając je do siebie. Obraz nakryty jest sukienką i koronami z roku 1700. Obok głowy Madonny umieszczone są blaszane postaci aniołów. Tło obrazu jest niebieskie. Zdaniem znawców, sposób przystrojenia obrazu świadczy o dawnym jego kulcie, którego obecny zasięg nie przekracza jednak granic parafii.
Wyposażenie kościoła jest stylowo dość jednorodne – zdecydowana jego większość powstała bowiem bezpośrednio po wybudowaniu świątyni. Boczne ołtarze, ambona z posągami Ewangelistów, krucyfiks i drewniana okładzina łuku tęczowego, chór muzyczny – wszystko powstało pod koniec XVII stulecia. O tym ostatnim tak napisał ksiądz Wiśniewski: „Oryginalnie urządzono chór we Wzdole; zajmuje on ścianę poprzeczną i wysuwa się na dwie boczne; organ tez osobliwy, gdyż stanowi trzy odosobnione u góry części. Na chórze jedenaście obrazów przedstawia Mękę Pańską”.
Najstarszym elementem kościelnego wyposażenie jest kamienna, późnorenesansowa chrzcielnica z przełomu XVI i XVII wieku, ozdobiona niepolskim herbem, być może przeniesiona tu z poprzedniego drewnianego kościółka.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]