W wydanym pod koniec XIX stulecia Słowniku Geograficznym nie było Sarnówka. Były za to dwie wsie tej nazwy, obdarzone przymiotnikami: Mały i Duży. „Sarnówek Duży – wieś nad rzeką Kamionną, powiat opatowski, gmina Ruda Kościelna, parafia Sienno, odległość od Opatowa 24 wiorsty, ma 35 domów, 212 mieszkańców, 727 mórg. Sarnówek Mały –  wieś, powiat iłżecki, gmina i parafia Sienno, odległość od Iłży 22 wiorst. Ma 9 domów,46 mieszkańców, 175 mórg”. Dzisiejszy Sarnówek, połączenie Małego z Dużym, to niemal przedmieścia Ostrowca – jest stąd do stolicy powiatu zaledwie parę kilometrów. Dopóki kwitł ostrowiecki przemysł, zapewne większość mieszkańców wsi pracowała w Ostrowcu. W ostatnich latach zmuszeni zostali do powrotu do pierwotnego zajęcia – pracy na roli.
Budowa kościoła (rok 1937) i erygowanie parafii (1938) to czasy pomyślności – zarówno małego Sarnówka jak i zdecydowanie dużego już wówczas Ostrowca. Położone w dolinie Kamiennej: Skarżysko, Starachowice i Ostrowiec kwitły. Przyjęta przez władze międzywojennej Polski polityka gospodarcza stawiała na nowopowstające zakłady Centralnego Okręgu Przemysłowego, nie zapominając jednak o miastach nad rzeką Kamienną. Tutejszy przemysł, o kilkusetletnich korzeniach, miał zapewnione miejsce w gospodarce, a w jej sektorze zbrojeniowym – w szczególności. Miasta nad Kamienną rosły – przybywało w nich mieszkańców, trzeba było budować także kościoły. Powstały one w Skarżysku (1928 – autor W. Wołodźko), Starachowicach (1922 – J. Borowski), Ostrowcu (1932 – T. Rekwirowicz). Z mniejszych miejscowości w tym samym regionie: Parszów  (1934 – K. Prokulski) i Bodzechów (1937 – T. Rekwirowicz). Wszystkie te świątynie wzniesiono z drewna. Wydaje się, że kościół z Sarnówka powinien być zaliczonydo tej właśnie grupy.
Kościół jest trzynawowy, z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, przy którym – na przedłużeniu naw bocznych – umieszczono zakrystię i składzik. Od frontu znajduje się podcień o szerokości głównej nawy a przy nim symetryczne dwa przedsionki. Kościół ma konstrukcję słupowo-ryglową. Dach pokryty jest blachą, a ściany osłonięte deskowymi szalunkami. Usytuowano go na północnym skraju wsi, po wschodniej stronie drogi z Ostrowca do Sienna, przy skrzyżowaniu z lokalną drogą do wsi Eugeniów. Teren jest tu idealnie płaski,  a skromna architektura kościoła – wyraźnie horyzontalna – dopasowuje się do krajobrazu. Trzynawowy korpus kościoła, z nawami o bazylikowym układzie, od strony południowej i północnej przypomina architekturę przemysłową, a jedynym wertykalnym akcentem przypominającym, że mamy do czynienia jednak ze świątynią, jest wieżyczka na sygnaturkę, wznosząca się nad mocno płaskimi dachami. Nieco bardziej bogato potraktowana jest zachodnia fasada (kościół jest orientowany) z trójprzęsłowym portykiem, zaakcentowanym dodatkowo niewielkim, trójkątnym szczytem.
Gdy poddać analizie ascetyzm tej architektury (tak różny od charakterystycznego dla ostatnich lat XX stulecia „szaleństwa form”, dominującego w architekturze sakralnej), przychodzi na myśl pytanie: czy prostota form kościółka wynika z ducha i zasad modernizmu, czy też może jej przyczyną był całkiem prozaiczny brak funduszy?. Gdyby udało się znaleźć odpowiedź, być może łatwiej byłoby odgadnąć, kto zaprojektował kościół w Sarnówku. Wciąż bowiem nie znamy nazwiska autora projektu.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]