Z espół kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa. Kościół murowany z przełomu XV/XVI w.

Miasto Końskie, dawniej wieś dziedziczna, była pierwotnie w posiadaniu sławnej ongi rodziny Odrowążów, która dała Polsce kilku świętych” – tak zaczyna swą opowieść o Końskich ksiądz Jan Wiśniewski. Dowiadujemy się też z tego tekstu, że już w czasach Chrobrego „podczas konfirmacyi” praw świętokrzyskiego klasztoru obecny był „Saul de Końskie”. Z Końskich pochodził krakowski biskup Iwo Odrowąż, „nie obojętne było pewnie Końskie” – pisze dalej ksiądz Jan – „świętym braciom Jackowi i Czesławowi Odrowążom oraz ich siostrze błogosławionej Bronisławie, dla których błogosławiony Iwo był stryjem”.
Podobno pierwotny, drewniany kościół stał w innym miejscu – gdzieś na górze, nad stawem, przy drodze do Wąsoszy. Kolejny, którego patronem był św. Wojciech, powstał dzięki Iwonowi Odrowążowi, który go „z ciętego w prostokąty ciosu wielkim kosztem w 1220 roku wystawił”.
Gotycki kościół, który prawdopodobnie powstał między rokiem 1492 a 1520, orientowany, jednonawowy, opięty był szkarpami i nakryty wysokim gontowym dachem „z wieżyczką po środku. Nawa szeroka, prostokątna, prezbiterium węższe i niższe…dawniej sufit w kościele z desek płótnem malowanym obity zastępował sklepienie”.
Nad południowym wejściem do kościoła wmurowany jest romański tympanon z przedstawieniami: krzyża, dwóch rozet i dwóch drzew rajskich na tle wici palmetowej, z napisem: Ecclesia Sancti Nicolai de novo restaurata 1120. Datę 1120 ksiądz Wiśniewski przyjmuje, jako czas odnowienia świątyni z czasów Mieszka lub Chrobrego, zaś twórcę rzeźb i napisu upatruje we francuskim mnichu z zakonu cystersów. Katalog Zabytków Sztuki datuje tympanon na 1. połowę XIII wieku
W dniu 18 marca 1901 zebranie parafian postanowiło dokonać gruntownego remontu świątyni. Prezesem Komitetu Odbudowy został dziedzic Końskich, Juliusz hrabia Tarnowski a „kierownikiem restauracyi kościoła” dziekan i miejscowy proboszcz ks. Kajetan Zieliński. Plan odbudowy kościoła i przylegającej do niego dzwonnicy sporządził architekt z Warszawy, Wacław Popławski. „Po restauracyi kościół przedstawia się okazale. Trzy facjaty zdobią zębate szczyty, których dawniej kościół nie miał. Wejście główne do świątyni przez zasklepioną kruchtę wewnętrzną, na której sklepieniu wspiera się chór…Prezbiterium zasklepione. W nawie – sufit bardzo oryginalny stanowią kasetony z drzewa…Wielki ołtarz z ciosu przedstawia się okazale: ośm kolumn porządku korynckiego podtrzymuje rokokowy baldachim ponad Chrystusem Panem rozpiętym na krzyżu. Wielki ołtarz stanął w 1749 roku. Boczne ołtarze nowe, po cztery korynckie filary na każdym….Ambona nowa z ciosu jest ozdobiona czterema Ewangelistami i Chrystusem Panem nauczającym.”
Listę plebanów (wcześniejszych nie znamy) otwiera w roku 1320 Andrzej Koniecki, kapłan, „fundator na dobrach ojczystych scholasterii”.  W 1492 roku proboszczem był Stanisław Odrowąż, który „wyrobił drugą erekcję u kardynała Zbigniewa Oleśnickiego” – za jego probostwa spłonęły „starożyt-ne” dokumenty kościoła wraz z plebanią. W 1521 plebanem był Stanisław z Biegoszowej Woli, a oprócz św. Wojciecha, współpatronem świątyni był już wtedy św. Mikołaj.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]