Z espół kościoła parafialnego pod wezwaniem śś. Wawrzyńca i Katarzyny. Kościół jest drewniany, pochodzi z 1761 roku. Ma starszą kaplicę św. Rozalii, murowaną z ok. 1636 roku.

Wieś Lipa leży w gminie Ruda Maleniecka, a jej parafia należy do dekanatu radoszyckiego. Do szosy Kielce – Piotrków jest stąd sześć kilometrów. Ksiądz Wiśniewski twierdzi, że kościół w Lipie, stanowiącej dziedzictwo Lipskich, „stanął już w roku 1129, jak świadczą najdawniejsze opisy”. Wykonano go z modrzewia. W roku 1400 wikariuszami w Lipie byli Wacław i Mikołaj, a z jeszcze innych dokumentów wynika, iż z całą pewnością parafia tutejsza istniała już przed rokiem 1416. Jej patronami byli: św. Wawrzyniec i św. Katarzyna.
Historia powstawania obecnego kościoła przedstawia się następująco: około roku 1636 lipski proboszcz ksiądz Wawrzyniec Tadajewski wraz z Bartłomiejem Ruszeńskim, dziedzicem Ruszenic i Lipy, do starego, drewnianego kościółka domurowali kaplicę Matki Boskiej Różańcowej. Na uposażenie prebendarza, który „obowiązany był tygodniowo odprawiać trzy msze św. w środę i sobotę do Matki Boskiej, w piątek do Męki Pana”, ksiądz zapisał złotych 800 a dziedzic 1200. W roku 1762 parafię odwiedził Konstanty Jankowski, archidiakon kurzelowski i generalny wizytator arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Wizytacja ujawniła zarówno kiepski stan świątyni jak i całego parafialnego gospodarstwa: „kościół stał lat 632 nie tknięty…do tak smutnego doszedł stanu, że już w żaden sposób nie mógł być naprawiony, inwentarza proboszcz nie posiadał, pola były zaniedbane, porosłe krzewami i lasem, dziesięcina tylko na papierze…”.
Aby wybrnąć z tak niedobrej sytuacji, ówczesny dziedzic Ignacy Strzembosz, za zgodą prymasa Władysława Łubieńskiego: „stawia na miejscu dawnego kościół nowy, drewniany, dotykający dawnej, murowanej kaplicy Różańcowej”. Konsekracja nastąpiła: „10 sierpnia 1764 roku w obecności fundatora i przybyłego na odpust w dniu św. patrona parafii Wawrzyńca, ludu”.
Kościół jest budynkiem orientowanym, wykonanym z drewna w konstrukcji zrębowej, oszalowany deskami. Jest jednonawowy, z prezbiterium węższym od nawy i zamkniętym wielobocznie. Od północy do prezbiterium dostawiona jest zakrystia. Od południa przy nawie stoi murowana kaplica św. Rozalii /dawna Różańcowa/ z przybudowaną od wschodu murowaną zakrystią. Od północy i zachodu dobudowane są kruchty.
Nawę nakrywa pozorne sklepienie kolebkowe z tak zwanymi „zaskrzynieniami”: nad prezbiterium jest strop „fasetowany”. Kaplicę, otwartą do nawy arkadą, przykrywa plaski strop, a przylegającą do niej zakrystię – kolebkowe sklepienie. Dachy są dwuspadowe – kiedyś kryte gontem, od roku 1974 ocynkowana blachą.
Kościół przeszedł gruntowny remont w roku 1875. Z tego też czasu pochodzi główny ołtarz, w którym umieszczony jest siedemnastowieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W roku 1793 ówczesny proboszcz, ksiądz Franciszek Sadowski, zlecił malarzowi z Końskich odnowienie obrazu oraz zapisał: .„antiquissimam imaginem B.M.V. renovare iussi”.
Co do wyposażenia kościoła – ksiądz Wiśniewski w swym opisie wyróżnił: „starożytną srebrną monstrancję z figurkami św. Wawrzyńca, św. Katarzyny i NMP, mszał z 1647, dwa stare kielichy i puszkę. Chrzcielnica /o charakterze gotyckim/ wykuta z ciosu, u góry ma siedmiokątną czaszę”..

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]