Z espół pałacowy Małachowskich, murowany ok. połowy XVIII w. (częściowo wg projektu z ok. 1740 roku).

W czasach Długosza Końskie należały do Krzesława i Tobiasza Odrowążów. Posiadłość składała się z 50 łanów kmiecych i 3 folwarków rycerskich. Karczem było tu wówczas siedem. W roku 1521 przy parafii działała szkoła kierowana przez scholastyka. Odrowążowie z czasem przybrali nazwisko Konieckich. Ostatnimi z tej gałęzi rodu byli: Hieronim Koniecki, zmarły w roku 1564 i jego syn Jacek, który dożył roku 1580 i zdążył jeszcze ufundować swemu ojcu nagrobek w parafialnym kościele. Potem wieś przeszła we władanie Bębnowskich, także wywodzących się z Odrowążów. W połowie XVII stulecia koneckie dobra dostały się rodzinie Małachowskich; Rafał Małachowski, sieradzki kasztelan, kupił wsie: Końskie, Błotnicę, Duraczów i Wąsosz. Jego syn Stanisław, poznański wojewoda drogą dalszych zakupów znacznie koneckie włości poszerzył.
Jednak dopiero trzeci z tego rodu, Jan Małachowski, żyjący w latach 1698 – 1762, zapragnął uczynić z Końskich centrum swoich dóbr, znacznie zresztą przez siebie powiększonych – zarówno jeśli chodzi o tereny rolnicze jak i o zakłady przemysłowe. Podjął starania o uzyskanie dla Końskich praw miejskich, przystąpił też do budowy rezydencji, której wielkość i charakter mogłyby być godne zarówno ambicji, jak i potęgi finansowej Małachowskich.
Przekształcanie wsi w miasto odbywało się stopniowo. Proces ten rozpoczął sam Jan Małachowski „oczynszowując” chłopów i nadając przywileje osiedlającym się tutaj rzemieślnikom oraz kupcom. Ukoronowaniem tego procesu stało się uzyskanie w roku 1748 od króla Augusta III przywileju lokacyjnego, w którym władca łaskawie dozwalał: „ze wsi Końskie wystawić miasto”. Nowo powstałe miasto otrzymało nazwę Końskie Wielkie, trzy jarmarki rocznie no i oczywiście miejską pieczęć i herb, ukazujący na czerwonym polu litery „JMK”, czyli inicjały kanclerza Małachowskiego. Aż do czasów napoleońskich miasto rozwijało się i kwitło. W roku 1784 liczyło 5 tysięcy mieszkańców, głównie dzięki dynamicznie działającym tu i w okolicy zakładom przemysłowym, których wyroby słynęły w całym kraju, a: „żelazo i strzelby z tego żelaza równały się angielskim”.
Koneckie założenie pałacowe wzorowane było na Pałacu Wodnym, jednej z rezydencji władców Saksonii wybudowanej w latach 1720 – 21w Pilnitz koło Drezna, a zaprojektowanego przez M. D. Pőppelmanna.
Zbudowany w latach 40. XVIII stulecia barokowy pałac w Końskich nigdy nie powstał w kształcie zamierzonym przez Jana Małachowskiego. Wybudowano skrzydła boczne, pawilony ogrodowe, także zamykającą oś gloriettę. Zabrakło jednak budynku głównego, który stanowiłby „zwornik” całego zespołu, bez niego wyraźnie stwarzający wrażenie niedokończonego. Małachowscy zamieszkali więc w oficynach i pawilonach, a kolejny właściciel, Stanisław Małachowski, swe budowlane pasje ukierunkował inaczej. Za jego „panowania” zbudowano świątynię grecką, egipską oranżerię, tak zwany domek „Wnuczętów”, murowane ogrodzenie z dwiema basztami a także dwie kapliczki, z których tylko jedna przetrwała do dziś. Zmianie uległ też charakter parku – z ogrodu w stylu francuskim powstał angielski park krajobrazowy. Większość tych zamierzeń od strony projektowej przygotował Franciszek Maria Lanci, specjalnie przez Małachowskiego sprowadzony w roku 1825 z Italii, młody (dwudziestosześcioletni wówczas) absolwent rzymskiej Akademii św. Łukasza.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]