Z espół kościoła filialnego pod wezwaniem św. Wawrzyńca Kościół jest murowany z 1535 r.

Wieś Gorysławice granicząca z Wiślicą, znana była już w XI stuleciu. Dawniej nazywała się Borysławice, podobno od Borysa Kolomanowicza, zięcia Bolesława Krzywoustego, który był pretendentem do węgierskiego tronu. Kolomanowicz od roku 1128 przebywał w Wiślicy, ale kiedy Krzywousty przestał popierać jego starania o węgierską koronę, zachował się zupełnie nie po europejsku – wydając w roku 1135 Wiślicę Rusinom, którzy osadę złupili a mieszkańców wymordowali. Według miejscowej legendy, na łące za kościołem, gdzie dawniej był cmentarz, gromadzą się duchy ofiar masakry. Słychać wtedy jęki i krzyki mordowanych przez Rusinów Wiśliczan.
Pierwszy gorysławicki kościół wzmiankowany był w roku 1326, pełnił on /obok kolegiaty/ rolę parafialnej świątyni dla przedlokacyjnej Wiślicy, która tu właśnie wówczas się znajdowała. Obecny kościół, gotycko – renesansowy, zbudowano w roku 1535 z fundacji proboszcza, ks. Józefa Dałowicza. Dobudowana od zachodu kopułowa kaplica powstała w roku 1676, jako fundacja Anny i Wojciecha Żelazowskich. Pierwszy gruntowny remont kościoła nastąpił już w wieku XVII, ale najpoważniejsze uszkodzenia odniósł on podczas I wojny światowej. Usunięto je w okresie międzywojennym.
Świątynia jest orientowana, czyli jej prezbiterium skierowane jest ku wschodowi. Wzniesiono ją z kamienia; mury są otynkowane za wyjątkiem wykonanych z ciosu detali. Nawa ma plan zbliżony do kwadratu, zaś dwuprzęsłowe prezbiterium jest w planie prostokątne. Od północy przylega do niego zakrystia. Nawę pierwotnie przykrywało sklepienie, obecnie nakrywa ją płaski strop. W prezbiterium sklepienie zachowało się; jest sieciowe z żebrami spływającymi na profilowane wsporniki. W sklepiennych zwornikach wyrzeźbiono herby: Abdank, Odrowąż i Janina.
Otwór tęczowy wykrojony jest w tak zwany „ośli grzbiet”. Na profilowanej, drewnianej belce tęczowej z XVI stulecia umieszczony jest barokowy krucyfiks oraz rzeźbione figury Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Ewangelisty. Na południowej ścianie prezbiterium zachowały się fragmenty późnogotyckiej polichromii figuralnej i łacińskie napisy. Z prezbiterium do zakrystii wiedzie piękny, gotycko – renesansowy portal.
Od zewnątrz kościół opięty jest skarpami. Poniżej okien obiega go gzyms kapnikowy, a na samej, górze, pod okapem, profilowany gzyms wieńczący. Dach jest stromy; pierwotnie kryty był gontem, obecnie blachą. Trójkątne szczyty maja wnęki zamknięte odcinkowymi łukami. Pełniąca obecnie rolę kruchty wczesnobarokowa kaplica nakryta jest wielodzielną kopułą, nieco spłaszczoną, wspartą na pendentywach i zwieńczoną kamienną latarnią. Wnętrze kaplicy ma arkadowe wnęki, od zewnątrz ma ona opilastrowane naroża. Okna są w niej prostokątne, z wczesnobarokowymi obramieniami. Portal zachodni, wczesnobarokowy, wykonany jest z kamienia, z herbem Jastrzębiec umieszczonym w nadprożu.
Główny ołtarz jest wczesnobarokowy z około połowy XVII stulecia. Zdobi go obraz św. św. Szczepana i Wawrzyńca z dodaną postacią fundatora w stroju kanonika, nieczytelnym herbem i inicjałami IG /prawdopodobnie jest to Jakub Gromecki, zmarły w 1651 r. wiślicki kanonik/. Pozostałe ołtarze i ambona są także barokowe. Starsze od nich są dwie kamienne kropielnice, prawdopodobnie z wieku XVI, oraz gotycko renesansowa figura nieznanego świętego pochodząca z połowy XVI stulecia.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]