Osadnictwo żydowskie rozpoczęło się w Wodzisławiu w 2. połowie XVI stulecia, a gmina żydowska istniała już od początków XVII wieku. W latach 60. i 80. tegoż stulecia żydowscy kupcy z Wodzisławia znani byli także poza Polską, uczestnicząc w międzynarodowych transakcjach, zaś polscy królowie wspierali ich, udzielając moratorium na spłatę długów. Adam Penkalla podaje, że w […]
ŁAPCZYNA WOLA Ruiny zboru. Gmina Kluczewsko, powiat włoszczowski.
Rawita Witanowski napisał: „Podobnie jak pod Gruszczynem szczyt samotnego wzgórza wieńczą ruiny kościoła, w okolicy Przedborza, na granicy prawie zachodniej powiatu chęcińskiego, zdziwiony wędrowiec spostrzega wśród lasów na piaszczystej wyniosłości, opustoszałe mury jakiejś świątyni”. Wieś Łapczyna Wola leży na zachodnich rubieżach Kielecczyzny, niemal nad brzegiem Pilicy. Ruiny usytuowane są we wschodniej części obecnej osady, w […]
KSIĄŻ WIELKI Dzwonnica przy kościele parafialnym
Ksiądz Wiśniewski pisze: „Książ jako parafia sięga odległych wieków. Ród Toporczyków, stąd się piszący, po przyjęciu wiary św. musiał tu wznieść pierwotny kościół”. W innej części swojego tekstu poświęconemu tej świątyni ksiądz Jan napisał, że: „około 1120 r. Stefan herbu Topór, wojewoda krakowski, pisał się hrabią z Książa. Dzielnego Piotra z Włostowic, hrabię na Książu […]
DOŁY BISKUPIE Fabryka tektury. Gmina Kunów, powiat ostrowiecki
Wieś Doły Biskupie leży niedaleko Kunowa, w dolinie rzeki Kamiennej, nad jej dopływem, Świśliną. Rzeczka ta już w XVI stuleciu użyczała tutaj swej energii napędzając służące ludziom maszyny. Pierwsza wzmianka o tym pochodzi z roku 1586, a dotyczy przeniesienia w inne miejsce biskupiego młyna, który stał zbyt blisko młyna należącego do świętokrzyskiego klasztoru. Najprawdopodobniej młyn […]
CIESZKOWY Zbór. Gmina Czarnocin, powiat kazimierski.
Dawny zbór ze wsi Cieszkowy w gminie Czarnocin, jak zresztą większość zabytków związanych z okresem reformacji, to obiekty mocno tajemnicze. Nie wiadomo dokładnie kiedy powstały, kto był ich fundatorem i kiedy zborami być przestały. Późniejszy charakter użytkowania – najczęściej jako lamus czy spichlerz, raczej sprzyjał zatarciu poprzednich funkcji. Ale najgorsze jest to, że na skutek […]
KRASOCIN Wiatrak. Gmina Krasocin, powiat włoszczowski.
Symbolem Paryża jest Wieża Eiffel’a, Berlina – Brandenburska Brama, Nowego Jorku – Statua Wolności. Ale także Krasocin, niewielka miejscowość położona pomiędzy Kielcami a Częstochową, posiada swój symbol. Jest nim wiatrak stojący na niewielkim wzgórku, przy wjeździe od strony Kielc. Nie drewniany, jak większość polskich wiatraków, ale murowany, zbudowany został w pierwszych latach kończącego się niebawem […]
KLUCZEWSKO Spichrz. Gmina Kluczewsko, powiat włoszczowski.
Wieś Kluczewsko leży dziesięć kilometrów na północ od Włoszczowy, przy drodze prowadzącej do Przedborza. Z “kolegiackiego” Kurzelowa jest tu tylko siedem kilometrów. Obecnie Kluczewsko jest stolicą gminy w powiecie włoszczowskim. W roku 1561 wieś była własnością Jana Chocimowskiego. Według dokumentów kurzelowskiej kolegiaty pełnił on urzędy: sędziego opoczyńskiego i komornika granicznego sandomierskiego dla powiatu chęcińskiego. W […]
KLIMONTÓW Synagoga. Gmina Klimontów, powiat sandomierski.
Klimontów, jako miasto prywatne, sprzyjał żydowskiemu osadnictwu, toteż w roku 1663, po upływie półwiecza od założenia miasta, mieszkało tu 129 Żydów, co stanowiło 1 ogółu mieszkańców. Sto lat później Żydzi tworzyli połowę ludności Klimontowa, liczącego wówczas około 700 mieszkańców. Około roku 1800 Żydzi byli już ludnością dominującą, mimo iż położenie Klimontowa w strefie przygranicznej, zamiast […]
KIELCE Więzienie. Ul. Zamkowa
Sąsiadujący z pałacem biskupów krakowskich kompleks budynków nazywanych dziś „zespołem powięziennym” wygląda bardzo ponuro. Już samo jego „więzienne” przeznaczenie jest dostatecznie przygnębiające, a wrażenie to jeszcze pogłębia postępująca wciąż autodestrukcja budynków. Od czasu wyprowadzenia się stąd aresztu śledczego – co nastąpiło w roku 1980 – obiekty użytkowane są na różne cele, ale to użytkowanie ma […]
KIELCE Gmach PW i WF
Okres międzywojenny był dla miasta Kielc okresem raczej pomyślnym; rozwój gospodarczy jaki wówczas nastąpił sprawił, że znacznie wzrosła liczba ludności a kształt przestrzenny miasta uległ wyraźnemu wzbogaceniu. Prócz przemysłu, istotnym czynnikiem miastotwórczym w Kielcach stało się wojsko, a wraz z nim związane z legionową tradycją środowiska cywilne. W marcu roku 1924, zgodnie z inicjatywą wywodzącą […]
Najnowsze komentarze