O ile lata 70. i 80. wieku XIX można by w architekturze Kielc nazwać „erą” Franciszka Ksawerego Kowalskiego, o tyle pierwsze lata XIX stulecia – to czasy Szpakowskiego. Stanisław Szpakowski przyszedł na świat w roku 1868, w mieszczańskiej rodzinie w Pińsku na Polesiu. Architekturę studiował w Petersburgu, gdzie też w roku 1892 uzyskał stopień inżyniera […]
KIELCE Synagoga. Miasto Kielce, ul. Warszawska 17
Bóżnica, przez wiele lat Wojewódzkie Archiwum Państwowe. Ul. Warszawska nr 17. Obiekt murowany z lat 1903 – 1904, architekt Stanisław Szpakowski. W Kielcach, dawnym mieście biskupim, a od roku 1798 – stanowiącym własność skarbu państwa – utrzymywany był zakaz osiedlania się Żydów. Nie było w Kielcach mieszkańców wyznania mojżeszowego – nie było żadnych domów modlitw. […]
KIELCE Ratusz. Miasto Kielce, ul. Rynek nr 1.
Pierwotny kielecki ratusz stał na środku rynku – zbudowano go w 1. połowie XVI stulecia. Był on piętrowy, murowany (co wtedy w Kielcach było rzadkością) i miał plan prostokąta z dostawioną od strony południowej wieżą. Jak w każdym ratuszu odbywały się tu posiedzenia rady miejskiej, prowadzono rozprawy sądowe (na piętrze mieściły się dwie sale: radziecka […]
KIELCE Kamienica Smoleńskich. Ul. Sienkiewicza 19
Jednym z elegantszych i – co do dziejów i zmian sposobów użytkowania – ciekawszych budynków stojących przy ulicy Sienkiewicza, jest obiekt nazywany „kamienicą Smoleńskich”. Kamienica zajmuje działkę na południowo-zachodnim narożniku ulic Sienkiewicza i Małej. Od Małej ma ona pięć osi, a od Sienkiewicza aż czternaście (licząc dwukrotnie oś ściętego narożnika). Kiedyś były to dwie odrębne […]
KIELCE Kamienica Saskich. Ul. Rynek 16
Murowany z 1 ćw. XIX w. Kamienica Saskich zdecydowanie wyróżnia się pośród zabudowy kieleckiego Rynku. Zarówno pod względem wysokości (ma dwa piętra i dorównuje jej jedynie Ratusz) jak i jakości detalu architektonicznego. Wyróżnia się też śmiałością kolorystyki, ale na ten aspekt „spuśćmy zasłonę miłosierdzia”, bowiem zastosowana ostatnio przy malowaniu jej elewacji „głębia koloru” wynika raczej […]
KIELCE Kamienica F. K. Kowalskiego. Ul. Wesoła 31
Murowana z 1882 r., architekt Franciszek Ksawery Kowalski. Jedna z najładniejszych kamieniczek w Kielcach, zlokalizowana przy ulicy Wesołej 31, zaprojektowana i zbudowana została „na własne potrzeby” przez Franciszka Ksawerego Kowalskiego, gubernialnego architekta. Kowalski przybył do Kielc w roku 1864. Miał wówczas 37 lat. Na emeryturę przeszedł w roku 1897, a w czasach swej zawodowej aktywności […]
KIELCE Bank BGŻ. Ul. Sienkiewicza 47
W drugiej połowie XIX stulecia i w pierwszym dziesięcioleciu wieku XX projekty reprezentacyjnych kieleckich budowli sporządzali zwykle architekci będący szefami tutejszych władz architektoniczno-budowlanych. Dobrze się stało, że w przypadku zamierzonej budowy gmachu Towarzystwa Wzajemnego Kredytu sięgnięto do najlepszej z możliwych metod wyłaniania autora projektu – do konkursu architektonicznego. Nie istniało jeszcze wówczas Stowarzyszenia Architektów Polskich […]
CHMIELNIK Synagoga. Gmina Chmielnik, powiat kielecki.
Zespół Bóżnicy, murowana po 1630 r. Chociaż początki żydowskiego osadnictwa w Chmielniku odnieść należy do połowy XVI stulecia, to jednak powstanie tutejszej gminy, jako organizacji w pełni ukształtowanej, datuje się dopiero na rok 1630. W tym właśnie czasie, na mocy przywileju wystawionego przez właściciela miasta, Krzysztofa Gołuchowskiego, chmielniccy Żydzi uzyskali prawo do swobodnego zamieszkania, budowy […]
CHĘCINY Synagoga. Gmina Chęciny, powiat kielecki.
Zespół Bóżnicy, obiekt murowany z 1638 r. Rawita Witanowski podaje, że w roku 1564 w Chęcinach domów było 296, z czego Żydzi, których wówczas zamieszkiwało tu dziewięć osób, posiadali 2. Sto lat później Żydzi stanowili już 15 % mieszkańców, a po upływie następnych stu lat niemal 90 %. Już około połowy XVI stulecia chęcińscy mieszczanie […]
CHĘCINY Niemczówka. Gmina Chęciny, powiat kielecki
Dom nr 7, tzw. Niemczówka, murowany z 1570 roku, rozbudowany o izbę wielką w 1634, rozbudowany w XIX i XX w., remontowany ok. 1970 i 1988 r. Gdy na przełomie XIII/XIV wieku zbudowano na skalistym wzgórzu chęciński zamek, nikt nie przypuszczał, że będzie to początek końca wsi o nazwie Chęciny, oddalonej o kilka kilometrów na […]
Najnowsze komentarze