M iasto położone jest na pograniczu Pogórza Szydłowskiego i Niecki Nidziańskiej nad rzeką Mruczą, u źródeł rzeki Schodniej (Wschodniej). Jego nazwa sugeruje, że dominującą uprawą w jej okolicy był niegdyś chmiel, tradycyjny „polski” dodatek smakowy do piwa. Z piwem, a raczej jego zbytem, wiązać można twierdzenie, że Chmielnik położony był na skrzyżowaniu traktów handlowych, które dały mu początek. – Napój ten dostępny był przecież w karczmie – potwierdzenie istnienia przynajmniej jednej karczmy w osadzie daje badaczowi przeszłości podstawy do twierdzenia, że nieopodal przechodził mniej lub bardziej uczęszczany trakt handlowy. Tak więc to zamożność chmielnickich kupców stała u podstaw dobrobytu miasta, wzbogacając je budowle, które niestety nie dochowały się do naszych czasów. Z dawnej przeszłości pozostał układ urbanistyczny z XVI w. z zabudową z XIX lub XX w., a odnosząca się do czasów, gdy zamieszkiwali je Żydzi. Obecnie sławne na cały kraj są odbywane corocznie w Chmielniku spotkania z kulturą żydowską, a na ukończeniu są prace rewitalizacyjne przy zabytkowej chmielnickiej synagodze, wokół której zbudowany jest plan zbliżenia narodów – polskiego i izraelskiego.
Reszta artykułu na Wrotach Świętokrzyskich.