Wieś Sokolina leży na południe od Wiślicy, w odległości około 10 kilometrów. Jest wielce „starożytna” – ksiądz Wiśniewski podaje, że pierwsza wzmianka o Sokolinie pochodzi z roku 1176, kiedy gnieźnieński arcybiskup Piotr nadał dziesięcinę z niej opactwu cysterskiemu z Sulejowa. Nadanie to potwierdził w 1232 arcybiskup Fulko. Parafia tutejsza istniała na pewno w roku 1326 (plebanem wówczas był ks. Jakub) i należała do dekanatu czarnocińskiego. Trzydzieści lat później, w roku 1355, wchodziła już w skład dekanatu korczyńskiego. Długosz zanotował, że około roku 1470 stał tu drewniany kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła, a do parafii oprócz Sokoliny należały: Bandzice, Charbinowice, Charzowice, Dembiany, Kamiona, Kolosy, Krzczonów, Ziemlice. W czasach Długosza dziedzicami wsi byli: Andrzej Zagórski herbu Topór i Zygmunt Druzikowski, zaś proboszczem Mikołaj Stadnicki.
Opis z roku 1598 informuje, że kościół – najpewniej chodzi o pierwotny obiekt, ten sam, o którym pisał Długosz – był pokonsekrowany i miał trzy ołtarze. Dach świątyni był w dobrym stanie, a obok stała dzwonnica z dwoma dzwonami. O stanie innych partii budowli dokument milczy, ale chyba nie były one najlepsze, skoro w roku 1616 na miejscu pierwszego kościoła, zbudowano drugi, także drewniany, również z trzema ołtarzami. Z nieznanych nam przyczyn drugi kościół miał bardzo krótki żywot.
W roku 1645 nowym proboszczem został ks. Tomasz Matyaszkiewicz z Małogoszcza, kustosz kolegiaty skalbmierskiej, „który w 1650 od biskupa Gembickiego otrzymał konces na budowę swym kosztem nowego, murowanego kościoła”. Budowa postępowała dość szybko – w 1651 biskup pozwolił „umieścić cyborium z Najświętszym Sakramentem w tym kościele. Walerian Piasecki, herbu Rawicz, zmarły w 1652 r. zapisał na ukończenie kościoła 300 zł” – pisze ksiądz Wiśniewski. Konsekracja odbyła się w roku 1665.
Wzniesiony przez księdza Matyaszkiewicza barokowy kościół był orientowany, zbudowany z kamienia i cegły. Nawa miała cztery sklepione przęsła, zakończone absydą, w której ustawiono główny ołtarz. Od strony zachodniej nawę zamykała piętrowa kruchta o charakterze niskiej wieży. Przy północno zachodnim narożniku nawy stanęła kolista klatka schodowa, wiodąca na chór muzyczny i na kościelny strych. Ksiądz Tomasz zmarł w roku 1669 i pochowany został w krypcie „po stronie Ewangelii”. Jego następcą został ksiądz Michał Stanisław Piechowski, „który kościół, w sklepieniu znacznie zarysowany, kazał wzmocnić 9 szkarpami i 3 ankrami mury ściągnąć”. W 1. połowie XIX stulecia od południa dobudowano drugą kruchtę, a w linii ogrodzenia na wprost kruchty wybudowano (rok 1842) trójarkadową bramę-dzwonnicę.
Największe zmiany nastąpiły w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza w roku 1933 nawę rozbudowano o piąte, wschodnie przęsło, prezbiterium i kaplice: północną i południową. Przedsionek przy kaplicy południowej powstał już po wojnie, w roku 1949. Wnętrze kościoła nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, wzmocnione gurtami. Ściany nawy rozczłonkowane są pilastrami niosącymi belkowanie. W polach między pilastrami rozmieszczone są arkadowe wnęki.
Prócz kościoła, w Sokolinie znajdowała się „ochronka dla starców, mająca zapisy ks. Piechowskiego” (1662-1723), oraz szkoła (działająca od XVI w.).
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
