Sienno pierwotnie miało być wsią królewską, którą – według księdza Wisniewskiego – Jagiełło zamienił z Dobiesławem z Oleśnicy na inne dobra. Po tej zamianie Dobiesław zwać się zaczął „Dobiesławem z Sienna”. Jednak zdaniem profesora Kiryka związki Oleśnickich z Siennem sięgają: „…w głąb 2. połowy XIV stulecia, nie wygląda więc na to, że do czasów Jagiełły stanowiło ono osadę królewską...”. W Siennie, w roku 1389, urodził się Zbigniew Oleśnicki, przyszły biskup krakowski i kardynał, co jednak wcale nie dowodzi, ze Sienno musiało już być wtedy miastem. Autorzy Katalogu Zabytkow przyjmują, że przekształcenia wsi w miasto dokonał Jan z Sienna, zapewne około roku 1389, ale według Feliksa Kiryka fakt ten miał miejsce później, „u progu lat dwudziestych” następnego stulecia Z tamtych czasów pochodzić musi czworoboczny plac targowy, przy którym od strony północnej stoi parafialny kościół.
Początki tutejszej parafii są równie mgliste jak początki miasta. Długosz w swym Liber beneficiorum z jakichś trudnych do ustalenia przyczyn /znane są przecież jego przyjacielskie związki ze Zbigniewem Oleśnickim/, nie wymienia parafii w Siennie, twierdząc iż choć jest tu kościół: „ecclesia in Sienno fundata est, dotata i murata” – osada należy do parafii w Chotczy. Trudno też ten zapis pogodzić z innym, mówiącym iż stał tu drewniany kościół, ufundowany przez Jagiełłę w roku 1390. Parafię erygowano podobno w roku 1431, a to dzięki staraniom Dobiesława i najpewniej przy poparciu Zbigniewa Oleśnickiego. Rozpoczął też Dobiesław budowę nowego kościoła, której dokończyć już nie zdążył. Zakończył ją i konsekracji dokonał Zbigniew, wówczas biskup krakowski, w roku 1442. Być może od razu kościół ten podniesiono do godności prepozytury, ale pewność jej istnienia mamy dopiero od roku 1511.
Gdy w połowie XVI stulecia Sienieńscy przeszli na kalwinizm, kościół przekształcono w zbór, ale później przywrócono go społeczności katolickiej. Na początku wieku XVIII, dzięki staraniom proboszcza, ks. Szembeka, świątynię wyremontowano. Ponowny remont odbył się w 1. połowie XIX stulecia. Poważnych zniszczeń doznał kościół podczas I wojny światowej – miedzy innymi zawaleniu uległy sklepienia. Odbudowano go około roku 1930, a pracami konserwatorskimi kierował profesor Oskar Sosnowski.
Kościół jest gotycki, orientowany, wymurowany z cegły. Składa się z czteroprzęsłowej nawy, do której przylega dwuprzęsłowe, węższe od niej i niższe prezbiterium, zamknięte wielobocznie. Od północy do prezbiterium dobudowana jest zakrystia, nad którą, na piętrze umieszczono skarbczyk. Obok, od północnego wschodu, znajduje się trzykondygnacyjna, pięcioboczna przybudówka mająca charakter wieży – wykonana z kamienia i pokryta tynkiem, prawdopodobnie pochodząca z 2. połowy XVI stulecia. Ponieważ zbudowano ją w „kalwińskim” etapie istnienia świątyni, można przypuszczać iż wiązała się ona właśnie z potrzebami tegoż wyznania. Od południa do nawy przylega „płytka” kaplica, umieszczona między dwiema przyporami, zaś od północy kruchta, dobudowana później.
Od zewnątrz kościół opięty jest przyporami, nad którymi umieszczono ozdobny fryz z cegieł ułożonych „na kant”. Wnętrza nakrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe: w prezbiterium częściowo pierwotne, w nawie zrekonstruowane. Otwór tęczowy jest ostrołukowy, podobnie okna kościoła. Wyjątkiem są tylko renesansowe okna górnych kondygnacji „wieżowej” przybudówki.
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
