Z espół kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Mikołaja. Kościół jest murowany z XVI lub z 1 połowy XVII w.

Gdy jedzie się szosą z Kielc do Buska, już z daleka widać charakterystyczny cebulasty hełm lisowskiego kościółka, górujący ponad otaczającymi go wysokimi i starymi drzewami. Warto choć na krótko zjechać z drogi i obejrzeć z bliska kościółek, który choć może nie jest wybitnym dziełem architektury, oprócz bezspornych wartości duchowych, posiada istotne walory estetyczne, a to dzięki swej malowniczości i pięknemu położeniu.
O początkach kościoła i parafii w Lisowie niewiele wiadomo. Najstarszą informację mamy z roku 1326: lisowskim plebanem był wówczas Dobrzesław albo Dobiesław. Rawita Witanowski pisze: „kościół…według niepewnej wiadomości fundować miał w 1312 roku Janusz Brandys, może ojciec Klemensa, starosty chęcińskiego. Lecz gdy owo mętne źródło (Rubrycela z 1900 r.) stanowczo twierdzi, iż wzniesiony był wtedy z kamienia – Długosz w połowie XV wieku zastał go drewnianą świątynią, pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła, a dziedzicem wsi byli: Lisowski h. Róża, Piotr Budkowski h. Kopaczyna i Jan Solecki” (herbu Ostoja). Co do stosunków własnościowych i prawnych wsi, pierwszy wiarygodny zapis mówi, że w roku 1385 królowa Jadwiga nadała na prośbę Spytka, dla jego wsi Lisowa prawo niemieckie. W Liber Beneficiorum Długosz podaje, że lisowskim plebanem w roku 1440 był ksiądz Jan. Z innego, późniejszego źródła wynika, że w roku 1536 dziedzicem Lisowa był Jakub Dunin.
Nie jest znany fundator, nie są także znane ani data budowy ani data konsekracji obecnej świątyni. Prawdopodobnie powstał on w wieku XVI – o czym świadczyć mogą gotyckie skarby opinającego jego korpus (takie datowanie zamieszcza też Rawita Witanowski). Od frontu do nawy przybudowano czworokątną u podstawy wieże, będącą dzwonnicą a zarazem, w poziomie parteru – kruchtą. Budulec stanowił kamień. Do nawy nakrytej płaskim stropem, z  obu stron dobudowane były kaplice, nakryte sklepieniami, które wraz z prezbiterium (także przykrytym sklepieniem) utworzyły układ krzyża. Prawe ramię krzyża stanowiła kaplica Pana Jezusa, a lewe kaplica św. Barbary, zwana też kaplicą Krasińskich.
O tejże kaplicy pisze Rawita: „Najcenniejszą ozdobą kościoła tego jest kaplica Krasińskich, niewielka rozmiarami, bo zaledwie dziesięć łokci długa i ośm szeroka, sklepiona, którą oddziela od głównej nawy kunsztownie kuta w żelazie krata z herbem Korwin i napisem <Capella Crasiniane>. Fundacja to z XVII wieku Gabriela Krasińskiego, kasztelana płockiego, gdy był jeszcze wojewodzicem płockim”.
W roku 1680 kościół wizytował krakowski arcybiskup Pęgowski. Z inwentarza z roku 1783 wynika, że rocznicę konsekracji obchodzono w Lisowie w pierwszą niedzielę po świętym Michale.
Lisowski kościół palił się kilkakrotnie. Po pożarze z roku 1740 odbudował go na własny koszt ksiądz Jan Kanty Dymuchowski w roku 1746.
Poważny remont i przebudowę świątynia przeszła w latach 1912 – 13, kiedy to ksiądz Zacharski: „Kościół przebudował, powiększył, umalował, dwa boczne ołtarze postawił, ławki sprawił itp.”. Autorami projektu przebudowy byli Józef Pius Dziekoński i nieznany z imienia Jakimowicz. Wyburzyli oni stare prezbiterium, powiększając nawę w kierunku wschodnim i kończąc ją nowym prezbiterium, o wymiarach bardzo przypominających stare. Ciekawostką jest, ze projekt nie był uzgadniany z władzami konserwatorskimi.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]