Z espół kościoła parafialnego pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP, murowany w latach 1730-1787.

Po Oleśnickich Chmielnikiem władali Gołuchowscy. W wieku XVIII nastąpiło tu istotne ożywienie gospodarcze. Dokumenty podają, że pracowało w mieście ponad stu rzemieślników, była tu nawet „fabryka machin” z piecem do wytapiania surowca, tokarnią i oddziałem wyrobu narzędzi rolniczych. Na przełomie XVIII/XIX stulecia władał Chmielnikiem generał Dezydery Chłapowski, a po nim Kazimierz Tański, także generał, legionowy towarzysz broni Chłapowskiego. W roku 1820 w mieście zamieszkiwało 590 chrześcijan i 632 Żydów, w 1861 Polaków było 764 zaś Żydów 2724. Takie same proporcje utrzymały się do roku 1939. W sierpniu 1876 wybuchł w Chmielniku ogromny pożar, który na wiele lat zatrzymał rozwój miasta; spłonęło 208 domów i 416 „budynków rozmaitych”.
O nowym kościele parafialnym można było w roku 1880 wyczytać w encyklopedii Orgelbranda: „…Nie wiadomo komu należy przypisać założenie starożytnego kościoła w Chmielniku. Kiedy nawa jego upadkiem grozić zaczęła, Ożarowski i Elżbieta z Przebendowskich w r. 1732 upatrzywszy dogodniejsze dla wzniesienia nowej świątyni miejsce, węgielny do niej położyli kamień, a wykończył ją zupełnie w roku 1787 Andrzej Moszczyński, i zaraz w tym samym roku przez biskupa Wojciecha Boxę Radoszewskiego została poświęcona...”.
Nowy kościół parafialny, noszący wezwanie Niepokalanego Poczęcia NMP położony jest na wschód od rynku. Jest budowlą późnobarokową. Nawa ma plan prostokąta, do niej dostawione jest prezbiterium, krótkie i od nawy węższe, od zewnątrz zamknięte prostą ścianą, od wnętrza zaś półkoliście. Od północy do prezbiterium przylega skarbczyk, a od południa zakrystia z przedsionkiem. Nawa jest trójprzęsłowa, podzielona filarami (o parzystych pilastrach), między którymi znalazły się wnęki na umieszczenie ołtarzy. Nakrywa ją sklepienie kolebkowe z lunetami, na parzystych gurtach. Zachodnia fasada świątyni ma bogate podziały architektoniczne. Jest trójpolowa, trzykondygnacjowa, o górnej kondygnacji zwieńczonej trójkątnym szczytem, ujętej po bokach wolutowymi spływami. Tak opisuje ją ksiądz Wiśniewski: „…fronton ozdobiony licznym gzymsem, zakończony attyką z monogramem Chrystusa Pana. W pośrodku jest nisza z olbrzymia rzeźbą Niepokalanej Panny, umieszczona tu w 1904 roku na pamiątkę 50 – lecia jubileuszu ogłoszenia dogmatu Niepokalanego Poczęcia. Rzeźbę wykonał artysta Smyczyński z Kielc…”.
Główny ołtarz świątyni pochodzi z końca XIX wieku, ale zdobiący go obraz przedstawiający Chrystusa na krzyżu jest starszy, siedemnasto- lub osiemnastowieczny. Ołtarze boczne są późnobarokowe, zaś ołtarz szósty, który kiedyś był ołtarzem głównym, jest barokowy. Ambona pochodzi z czasów rokoka, chór muzyczny, przyścienna marmurowa kropielnica i ławki są późnobarokowe.
W linii ogrodzenia, na głównej osi, świątynię poprzedza murowana dzwonnica, zbudowana jednak znacznie później, prawdopodobnie dopiero w 1. połowie XIX stulecia. Ma ona plan kwadratu. Jej naroża zdobią pilastry podtrzymujące gzymsy. Nad przeprutym arkadami piętrem znajduje się pokryty blachą namiotowy dach, zwieńczony kopułą z iglicą.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]