W roku 1326 istniała już w Stradowie parafia, której plebanem był Andrzej. W czasach Długosza wieś należała do Idziego z Sudołu herbu Habdank, Stanisława Romaka i Krzysztofa Szafrańca. Ten ostatni „iż był płochy i zawadiaka, skutkiem napaści na kupców, skazany został na exekucyę”. Drewniany kościół miał już wówczas za patrona św. Bartłomieja, tak samo jak obecna świątynia. W wieku XVI miał miejsce kacerski epizod w historii Stradowa. Dla samego budynku miał skutek fatalny – katolicy odzyskali go w stanie ruiny i musieli wybudować nowy. W roku 1598 wizytacja wzmiankuje już nowy, także drewniany kościół, wzniesiony na miejscu starego i jeszcze nie konsekrowany. Do konsekracji doszło w roku 1618. Kościół stał jeszcze niespełna pół wieku i w 1656 spłonął – jako sprawców wymienia się Kozaków. W roku następnym miał go podobno odbudować wojewoda Władysław Myszkowski, ale wizytacja z roku 1644 wspomina tylko tymczasową kaplicę krytą słomą. Nowy, drewniany kościół pojawił się w dokumencie z roku 1699. W roku 1748 nazywano go „zwykłą świątynią parafialną”. Miał on dwie kruchty: zachodnia była dwukondygnacyjna i pełniła też funkcję dzwonnicy. Trzydzieści pięć lat później nie było już kruchty – dzwonnicy, tylko: „ganek nowy na dwóch słupach, gontami pobity”. Pod koniec stulecia stan techniczny obiektu pogorszył się. Skutkiem przecieków konstrukcja budowli gniła. Na początku XIX stulecia rozebrano dzwonnicę, ratując ja przed zawaleniem. Dzwon – tymczasowo – powieszono na gałęzi jednej z lip otaczających kościół. W roku 1821 stan więźby był tak zły, że w nawie pojawiły się stemple podpierające strop i dach. Niebawem dach wyremontowano, wystawiono nowy ganek zachodni i nową dzwonnicę.
Z planu zachowanego w aktach Dyrekcji Ubezpieczeń widać, że nawa kościoła była w roku 1848 kwadratowa, a prezbiterium identyczne jak obecne. Takie same było usytuowanie zakrystii. Opis uzupełniający planik określał stan kościoła jako „mierny”.
W roku 1857 wyremontowana została dzwonnica. U schyłku tegoż stulecia rozbiórce uległa zachodnia kruchta, a miejsce po niej wykorzystano na przedłużenie nawy. Od tego czasu ma ona kształt prostokąta. Po ostatniej wojnie zaczęto od remontów drobnych i doraźnych, aż w roku 1982 wykonano remont obejmujący sto procent substancji kościoła. Rozebrano go, wykonano nową podmurówkę i podpiwniczenie po czym zmontowano na nowo, uszkodzone elementy zastępując nowymi. Dobudowano też nową kruchtę od strony zachodniej. Wyremontowano, przenosząc na inne miejsce dzwonnicę, wykonano nowe ogrodzenie.
Kościół stoi przy drodze z Malżyc do Chrobrza. Jest orientowany – składa się z prostokątnej nawy i węższego od niej, także prostokątnego prezbiterium, zakończonego trójbocznie. Do północnej ściany prezbiterium przylega zakrystia, a wśród tworzących świątynię brył wymienić trzeba jeszcze dwie kruchty: od południa i od zachodu.
Kościół zbudowany jest z modrzewia w konstrukcji zrębowej, wzmocnionej lisicami, ustawionej na wysokiej podmurówce. Nawę nakrywa dach dwupołaciowy. Prezbiterium podobny, o nieco niższej kalenicy, zakończony trójpołaciowo. Niedawno dachy pokryte zostały miedzianą blachą.
Elewacje kościoła zakrywa szalunek z pionowo przybijanych desek, w części cokołowej bitych gęściej. Podmurówka oblicowana jest piaskowcem. Okapy dachów silnie wysadzone, obite od spodu deskami i podparte rysiami. Dach wieńczy ośmioboczna sygnaturka z arkadkową latarenką nakryta cebulastym hełmem. Wnętrza, utrzymane w naturalnym kolorze drewna nakrywają płaskie stropy belkowe.
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
