KRASOCIN Wiatrak. Gmina Krasocin, powiat włoszczowski.

Gmina Krasocin, powiat włoszczowski. Wiatrak holenderski, murowany z połowy XIX w.

S ymbolem Paryża jest Wieża Eiffel’a, Berlina – Brandenburska Brama, Nowego Jorku – Statua Wolności. Ale także Krasocin, niewielka miejscowość położona pomiędzy Kielcami a Częstochową, posiada swój symbol. Jest nim wiatrak stojący na niewielkim wzgórku, przy wjeździe od strony Kielc.

Nie drewniany, jak większość polskich wiatraków, ale murowany, zbudowany został w pierwszych latach kończącego się niebawem XX stulecia, ma swój pierwowzór gdzieś w odległej Holandii. Jest świadkiem kultury materialnej z okresu, w którym go zbudowano i dowodem szacunku do historycznego dziedzictwa przejawianego przez dzisiejszych mieszkańców i władze Krasocina, którzy przekazany im w spadku zabytek otaczają nie tylko szacunkiem ale również, co czasem bywa znacznie trudniejsze, codzienną i całkiem materialna opieką.

Krasocin, stolica gminy, kiedyś kieleckiej a od stycznia 1999 świętokrzyskiej, ma historię znacznie starszą od swego symbolu – wiatraka. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości pochodzą z początków XIV stulecia – w roku 1325 arcybiskup Janisław Wystawił dokument przekazujący dziesięcinę z Krasocina „po wsze czasy” konsekrowanemu wówczas kościołowi w Fałkowie koło Radoszyc.W roku 1370 Kazimierz Wielki nadał Krasocin, jako wieś przynależną do miasta Wodzisławia, rycerzowi Przedborowi herbu Zadora.
Najprawdopodobniej w wieku XVI Krasocin przeszedł drogą kupna na własność rodziny Szafrańców, tych samych, którzy rezydowali na zamku w Pieskowej Skale. Dla upamiętnienia związków Krasocina z tym właśnie rodem, Rada i Zarząd Gminy podjęły niedawno uchwałę, by gmina posługiwała się herbem Szafrańców zwanym „Starykoń”. Herb ten przedstawia na czerwonym polu srebrnego konia spiętego czarnym popręgiem. Nad tarcza powiewają wstęgi, a całość wieńczy topór wbity z lewej strony w hełm.
Wiatrak zbudowano na planie koła. Jest murowany i otynkowany – ku górze zwęża się, a nakrywa go drewniany, gontowy dach. O stan jego mechanizmu troszczył się dawniej z ramienia władz Bronisław Kukla – obecnie, dzięki prywatyzacji, jego właściciel. Wiatrak miewał oprócz czysto utylitarnego, również militarne znaczenie. Podczas I wojny światowej wykorzystywany był przez Austriaków i Rosjan jako punkt obserwacyjny. Zaś w roku 1945 nacierający czerwonoarmiści omal nie zniszczyli używanego przez wycofujących się Niemców wiatraka. Szczęśliwie „wojskowy obiekt” ocalał, dzięki czemu, po jego odbudowie, otworzono w nim „Muzeum Chleba”.
Wiatrak stał się także obiektem świeżo powstałych legend, bowiem miejscowa przepowiednia głosi, że podobno jego skrzydła będą się znów obracać, gdy w Polsce zapanują sprawiedliwe rządy. Pewnie należy te „sprawiedliwe rządy” odczytać, jako rządy sprzyjające rolnictwu, a na to się prędko nie zanosi. Przytoczona legenda to oczywiście żart. Nie jest natomiast żartem fakt, że ostatnio skrzydła wiatraka oberwały się zupełnie. I gdyby nawet nie szukać w tym fakcie prognoz na przyszłość, to trudno za to stało się z wiatrakiem pozytywnie oceniać dzisiejszą, krasocińską rzeczywistość.

 

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]