Z espół klasztorny bernardynów, obecnie oblatów, kościół pod wezwaniem św. Karola Boromeusza.

Karczówka to nazwa zalesionego wzgórza w zachodniej części Kielc. Jest znakomitym punktem widokowym – przy dobrej pogodzie widać z niej nie tylko całe miasto, ale czasem odległe o ponad 30 kilometrów  Łysogóry.
Na szczycie wzgórza w latach 1624-28 biskup krakowski, Marcin Szyszkowski wzniósł kościół. Ufundowanie kościoła nastąpiło w dowód wdzięczności za to że panująca w całym kraju epidemia szczęśliwie ominęła Kielce. Patronem budowli obrano Karola Boromeusza, świętego który osobiście opiekował się chorymi w czasie zarazy panującej w Mediolanie. Jego relikwie złożono w nowowybudowanym kościele w roku 1628.
Budynek kościoła, niewielki, jednonawowy, o dwuprzęsłowym prostokątnym w planie korpusie i węższym od niego jednoprzęsłowym prezbiterium nosi wyraźne cechy wczesnego baroku. Wnętrze nakrywało krzyżowe sklepienie. Pozbawione podziałów architektonicznych ściany zdobiła polichromia.
W roku 1631 zgodnie z wolą fundatora kościół przejęli sprowadzeni tu bernardyni i do wschodniej części świątyni dobudowali klasztor, otaczający prostokątny krużgankowy wirydarz. Zachodnim skrzydłem wirydarza był sam krużganek którego jedno z przęseł stanowiło podstawę wieży dzwonnicy górującej nad całym zespołem. Wzdłuż północnej ściany kościoła dobudowano przykryty kolebkowym sklepieniem korytarz prowadzący do usytuowanej od zachodu zakrystii. Na wschód od klasztoru dobudowano trójskrzydłowy zespół obiektów gospodarczych. W jego wschodnim skrzydle oś akcentowała przejazdowa brama a narożniki niewysokie baszty. Całość założenia otaczał mur.
Kościół został częściowo przebudowany w stylu późnego baroku (ok. 1720-30). Z tego okresu pochodzą: hełm wieńczący wieżę i zewnętrzne schody  prowadzące do rozbudowanej wówczas kruchty. Być może autorem ich był architekt Kacper Bażanka, absolwent rzymskiej Akademii św. Łukasza.
Ołtarz główny świątyni jest wczesnobarokowy – pochodzi z XVII stulecia., zaś ołtarze boczne, ambona i organowy prospekt są późnobarokowe i przypisuje się je warsztatowi Antoniego Frączkiewicza
Ozdobą wnętrza jest unikalna (ze względu na użyty materiał) rzeźba przedstawiająca św. Barbarę. Odkuto ją w bryle rudy ołowiu (tzw.galeny),  wydobytej przez gwarka o nazwisku Hilary Mala, z  sąsiadującej z Karczówką  góry Machnowicy. Wielkość bryły – figura ma 156 cm wysokości – była niespotykana, toteż uznano to wtedy za cud. Wartość artystyczna rzeźby jest bardzo wysoka. Za jej twórcę uważa się Sebastiana Salę, najwybitniejszego rzeźbiarza epoki władysławowskiej, a pierwowzorem kieleckiej patronki górników był antyczny posag Flory Farnese, stojący dziś w muzeum w Neapolu.
W roku 1907 do południowej elewacji kościoła dobudowano kaplicę św. Antoniego. Kościół i klasztor połączony był z kieleckim Wzgórzem Zamkowym Drogą Krzyżową, składającą się z kilkunastu kapliczek – stacji Męki Pańskiej. Dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Karczówki kapliczki odbudowano i ponownie ustawiono, wykorzystując na ten cel wyłącznie prywatne fundusze.
Z kronikarskiego obowiązku dodać muszę, że dzisiaj „gospodarzami” klasztoru na kieleckiej Karczówce są księża pallotyni.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]