Sto czterdzieści lat temu o Chobrzanach zapisano w Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda: „…wieś prywatna w Gubernii radomskiej, powiecie sandomierskim„. W roku 1370 gościł w Chobrzanach, w domu Grota kasztelana lubelskiego, król Kazimierz Wielki. Pobyt ten związany był z wypadkiem, któremu uległ na polowaniu w okolicach Przedborza. Król, po udzieleniu mu pierwszej pomocy, jechał kolasą do Sandomierza, ale w okolicach Chobrzan tak osłabł, że orszak musiał się zatrzymać, a Kazimierz „wzmocniwszy się na siłach, został przeniesiony w lektyce do klasztoru w Koprzywnicy, gdzie ośm dni spoczywał” – pisał ksiądz Wiśniewski.
Podczas pobytu w Chobrzanach króla Kazimierza, we wsi stał już od 37 lat modrzewiowy kościół, wybudowany „w rodzinnej wsi” w roku 1333 przez biskupa krakowskiego Jana Grota na prośbę jego braci: Zbigniewa i Goworka, chobrzańskich dziedziców. Grot pokonsekrował kościół w roku 1337, za patronów dając mu św. Jana Ewangelistę i św. Martę. Uposażył tez kościółek dziesięcinami ze wsi Gorzyczany, Bystrojowice, Jachimowice i Ryłowice, dotąd należącymi do „stołu biskupiego”. Od nowej parafii przydzielił też wsie Byszów, Janowice, Foliszowice i Strączków. Przestrzegł także proboszczów z Goźlic, Koprzywnicy i Samborca /których parafie poprzez powołanie chobrzańskiej zostały terytorialnie i finansowo uszczuplone/, aby nie przeciwstawiali się jego wyrokowi.
W roku 1440 według Liber benefitiorum Długosza dziedzicem Chobrzan był Goworek herbu Rawa. W 1508 wsią władali Mikołaj i Jakub, w 1578 Stanisław Gniewosz, a w 1678 jego syn, Hieronim. W roku 1644 Zuzanna, wdowa po Mikołaju Pękosławskim, dziedziczka Chobrzan, ufundowała nowy, także modrzewiowy kościółek. Gdy parafię nawiedził w roku 1694 wizytator, ksiądz Rafał Rościecki, archidiakon sandomierski, liczyła ona 744 dusze, kościół był w dobrym stanie i miał trzy ołtarze, ale domy: służby i wikarego były w ruinie. „W 1741 roku kościół był gruntownie wyrestaurowany i przez zaciągnięcie nowych przyciesi wzmocniony…Zwrócony był głównym ołtarzem ku wschodowi; wchodziło się doń przez główne drzwi od zachodu i kruchtę od południa” – pisze ksiądz Wiśniewski. W roku 1782 stan obiektu był już bardzo zły: „całość przedstawiała nędzę: dach, podłoga, podsiębitka – zgniłe…tak samo ambona, konfesjonały spróchniałe, ławki – same graty”.
Na budowę nowego kościoła chobrzański dziedzic Rej, zapisał sumę 50 tys. złotych, ale rodzina wytoczyła proces i obaliła ten zapis. Ksiądz Skarczewski zakupił wówczas za 4 tysiące złotych ruiny zamku w Gorzyczanach i „kamień z niego zwiózł na plac kościelny”. Gdy w roku 1816 ukończono nowy, murowany kościół /jego długość wynosiła 43 łokcie, szerokość 26, a wysokość 16/, stary rozebrano. Niedługo parafianie cieszyli się nową świątynią. W roku 1864 spłonęła – pożar przeniósł się na kościelną strzechę z palących się pobliskich dworskich zabudowań.
Nowy kościół zbudowany w latach 1870 –72 z inicjatywy proboszcza ks. Walentego Gackiego, według planów budowniczego z Warszawy, jest bezstylowy. Nawa ma plan prostokąta „przedzielonego łukiem dla utworzenia prezbiterium”, a front kościoła akcentuje wieża. Najcenniejszym zabytkiem zdobiącym wnętrze chobrzańskiego kościoła jest wiszący w bocznym ołtarzu gotycki, piętnastowieczny obraz Santa Conversazione z postaciami Matki Boskiej z Dzieciątkiem, św. Jana Ewangelisty i św. Marty.
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
