Co do cech stylowych i układu – rakowska fara jest wczesnobarokową trójnawową bazylika z czteroprzęsłowym korpusem i krótkim, niższym od korpusu prezbiterium, zakończonym półkolistą absydą. Na zakończeniu naw bocznych od północy dostawiona jest zakrystia, a od południa składzik. Przy nawach bocznych dobudowane zostały później dwie kruchty: od północy i południa.
Wnętrza korpusu nakryte są sklepieniami kolebkowo – krzyżowymi, ozdobionymi późnorenesansową dekoracją stiukową w typie określanym jako lubelsko – kaliski, charakteryzującą się motywami ramowymi z użyciem rozet, serc i główek aniołków. Ściany naw dzielą pilastry, które w głównej nawie zwieńczone są stylizowanymi kapitelami, podtrzymującymi dość wydatne belkowanie.
Zachodnia fasada kościoła jest trójosiowa. Jej dwie kondygnacje rozdzielają belkowanie i gzyms niesione przez zdwojone pilastry. Kondygnacja górna ujęta jest w wolutowe spływy i zwieńczona trójkątnym szczytem. Na głównej osi elewacji wmurowany jest późnorenesansowy portal, nad którym mieści się tablica fundacyjna z herbem biskupa Zadzika – Korab oraz datą 1645. Nad dwuspadowym dachem nawy głównej (nawy boczne mają dachy pulpitowe) wznosi się neogotycka wieżyczka sygnaturki z końca XIX stulecia. Rakowską farę profesor Miłobędzki nazywa „najwspanialszą fundacją sakralną biskupa Zadzika”. Zdaniem Mariusza Karpowicza autorstwo kościoła należy przypisać Tomaszowi Poncino, architektowi często pracującemu dla fundatora krakowskiego biskupa Jakuba Zadzika.
Ołtarz główny pochodzi z roku 1729. Zdobią go posągi św. św. Piotra i Pawła, (przypisywane Antoniemu Frączkiewiczowi) a w zwieńczeniu rzeźbiona grupa Trójcy św. Osiem ołtarzy bocznych powstało w tym samym czasie co ołtarz główny. Przy kościele stoi dzwonnica z 1. połowy XVIII stulecia, wymurowana z cegły na rzucie kwadratu. Jej dwukondygnacyjny korpus nakrywa barokowy hełm. Trzy mieszczące się w niej dzwony odlane zostały w Gdańsku przez Emanuela Wittwercka w latach 40. XVIII stulecia.
Patronką drugiej świątyni Rakowa, kościoła reformackiego, jest św. Anna. Reformaci przybyli do Rakowa w roku 1641, ale na bardzo krótko, bowiem już po kilku latach (przed rokiem 1649) klasztor został skasowany. Kościół zbudowano w roku 1641, a około połowy XVIII stulecia przebudowano. Gruntowny remont przeszła świątynia w roku 1906.
Kościół jest budowlą barokową. Otaczają go pozostałości starego muru z resztkami arkadowej bramy od strony północnej. Nawa jest dwuprzęsłowa, a dostawione od wschodu prezbiterium jest od niej węższe – od zewnątrz zamknięte jest wielobocznie, od wnętrza półkoliście. Od północy dobudowana jest zakrystia. Wnętrza świątyni nakryte są sklepieniem kolebkowym z lunetami (w zakrystii kolebkowo – krzyżowym). Główna elewacja (zachodnia) ujęta jest w pary pilastrów i zwieńczona szczytem o falistym wykroju – z wolutami, pochodzącym z przełomu XVII i XVIII wieku. Dachy kościoła są dwuspadowe – pierwotnie kryte gontem a obecnie blachą. Główny ołtarz świątyni jest późnobarokowy, z wieku XVIII. Zdobi go obraz patronki, św. Anny Samotrzeć, ze św. Janem Chrzcicielem i św. Józefem.
Adam Malicki
Inne wpisy tego autora
Skomentuj
Galeria
