Drewniana kapliczka we wsi Sędek (od strony wschodniej)

Sędek leży na zachód od Łagowa, około czterech kilometrów od „stolicy” gminy. Wieś ma wyjątkowo piękne położenie: na grzbiecie pasma wzgórz z otwartą panoramą ku południowi i ku północy, gdzie horyzont zamykają Łysogóry z ich perłą – klasztorem na Świętym Krzyżu. Wieś istniała zapewne już wcześniej ale jej oficjalna lokacja, poparta dokumentem z wymienioną nazwą Sandek, nastąpiła w roku 1382 z inicjatywy włocławskiego biskupa, Zbyluta. Na mocy dokumentu sołtysi z Sędka (tak samo jak obecnie) odpowiedzialni byli przed łagowskim wójtem. O Sędku pisał w Liber Beneficiorum Długosz. Kmiecie płacili dziesięcinę biskupowi, a sołtys parafii w Baćkowicach. W roku 1578 rejestr poradlny wymienia wieś, zwaną wówczas Schendek, jako własność biskupów krakowskich. W roku 1827 w Sędku stało 32 domy z 227 mieszkańcami, a w 1889 domów było 74 a mieszkańców 491.
Niewiele w Sędku zachowało się starych chałup czy budynków inwentarskich. Zabudowa jest tu raczej nowa, głównie z ostatnich kilkudziesięciu lat. Najbardziej interesującym i najbardziej wartościowym – drewniana kapliczka, zbudowana u schyłku XIX stulecia.
Kapliczka stoi przy skrzyżowaniu dróg. Usytuowana jest na osi północ południe – wejście jest od północy, a część ołtarzowa skierowana jest na południe. Otoczona jest płotem z drewnianych sztachet. Ma plan prostokąta od południa zamkniętego trójbocznie Kapliczka ma konstrukcję zrębową. Nakryta jest dwuspadowym dachem, od południa przechodzącym w wielopołaciowy. Dach pobity jest gontem. Ściany kapliczki okrywają deskowe szalunki. Przybijane pionowo deski malowane są olejną farbą do malowania na kolor zwany „ciemny orzech”. Listwy kryjące szczeliny pomiędzy deszkami pomalowano na kolor biały.
Do wnętrza kapliczki wchodzi się od strony północnej (z drogi Łagów – Orłowiny) poprzez jednoskrzydłowe drzwi, wykonane z trzech desek. Wnętrze przedzielone jest na dwie części przy pomocy „płotka” z ozdobnych sztachet pokrytych bezbarwnym lakierem, aby zachować naturalny kolor drewna. Wnętrze:  ściany oraz wykonana z desek powała pomalowane są na kolor niebieski. Podział wnętrza jest naśladownictwem wnętrz kościelnych – płotek oddziela część dla wiernych (namiastkę nawy) od części „prezbiterialnej”, w której umieszczony jest ołtarz. W tej zaimprowizowanej nawie ustawione są wzdłuż ścian dwie ławy – na każdej z nich mogą usiąść po dwie-trzy osoby.
Na ołtarzu ustawiona jest figura św. Jana Nepomucena. Święty pozbawiony jest przedramion – nie może więc trzymać krucyfiksu. Ma natomiast różaniec, który zawieszono mu na szyi. Figura malowana jest na biało, ale strój posągu ma wyraźnie zróżnicowane kolory; biała jest tylko komża – sutanna ma kolor purpurowy, podobnie potraktowano biret, zaś pelerynka jest ciemnopomarańczowa (choć może jest to ciemny orzech, z wykorzystaniem farby, którą malowano ściany?).
Na ścianach, w sąsiedztwie ołtarza, zawieszone są cztery oleodruki, oprawne w ramy, za szkłem. Po prawej stronie Święta Rodzina i Św. Anna Samotrzeć. Po lewej Chrystus a nad nim Ostatnia Wieczerza. Wnętrze umajone jest kwiatami oraz gałązkami jedliny.

Oznaczone: Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]