Z espół dworski. Dwór murowany z 1762 roku.
Wieś Kotlice leży nad rzeką Nidą, w gminie Sobków. Obecnie istnieją Kotlice Nowe i Stare. Stare, w których znajduje się dwór, zajmują stok niewielkiego wzgórza, opadającego w kierunku rzeki. Kotlice wzmiankowane są po raz pierwszy w latach 1376-85, kiedy właścicielami wsi byli dwaj bracia: Klemens, krakowski podczaszy, oraz Tomek. Później, po przeprowadzeniu „rodzinnych działów”, całe Kotlice przypadły Tomkowi. W roku 1581 wieś była w posiadaniu Secygniowskich, a wieku XVII Piegłowskich herbu Nałęcz. W roku 1733 Kotlice oraz Chomentów stały się własnością Sebastiana Dembickiego. Potem właściciele zmieniali się kilkakrotnie, wreszcie w roku 1860 cały majątek, w skład którego prócz Kotlic wchodziły: Chwaścice, Brus i Mokrsko Dolne, za kwotę 55 tysięcy rubli zakupił Franciszek Cheliński. Ostatnim prywatnym właścicelem majątku był spokrewniony z Chelińskimi Stanisław Kruszewski-Majewski. Po reformie rolnej majątek został mu zabrany. Gospodarzem dworu stała się Szkoła Podstawowa.
Zespół dworski leżał na prawym brzegu Nidy, niedaleko drogi wiodącej do Mokrska. Pierwsza wzmianka o dworze pochodzi z roku 1762, a więc z czasów gdy w Kotlicach gospodarzyła Marianna Dembińska, de domo Dembicka. Opis dworu, sporządzony w roku 1800, pochodzi z czasów, gdy dziedziczką była córka Marianny, także Marianna, po mężu Adamowa Siemońska (primo voto Ożarowska).
Obiekt, który zbudowano w roku 1762 (prawdopodobnie wykorzystując fragmenty jeszcze starszej budowli), w roku 1800 tak wyglądał: „Dwór z drzewa rżniętego na węgieł budowany, po tym grubo tynkowany, dach gontami pobity zdezelowany o sześciu dymnikach i kominach czterech murowanych… Do którego wchodząc jest ganek na słupach czterech – dwóch sosnowych a dwóch dębowych, wsparty z facyatą bez cyfry…”. Dalej znajduje się szczegółowy opis pomieszczeń dworu, umieszczonych w nich drzwi, okien, pieców a także niektórych mebli i obrazów.
Wchodziło się poprzez sień, w której na ścianach wisiało „landszaftów na płótnie pod pokost malowanych sześć”. Z sieni dębowe drzwi wiodły do sali gdzie: „na ścianach obicie papierowe zielone ze szlakami niebieskimi”. Idąc z sali do kaplicy przechodziło się przez pokój pierwszy, gdzie stał „…komin szafiasty z gzymsami”. W kaplicy były „…ławki czerwono malowane” a „w ołtarzu obraz wielki w ramach na płótnie pod pokost malowany N. Panny”. Dalej opisany jest pokój poboczny oraz pokoje drugi i trzeci. Z sieni dostępne były dwie izby, przeznaczone dla służby. Prócz głównej sieni, były tu jeszcze dwie, ale mniej ważne. Z pierwszej przechodziło się do spiżarki, z drugiej do apteczki. Stąd także za pomocą schodów „za któremi drzwi podnoszone na górę na zawiasach, hakach z wrzeciądzem i skoblami” można było dostać się na strych.
Drewniany dwór stał do roku 1911. Nowi właściciele przebudowali go całkowicie, wykorzystując jedynie sklepione piwnice. Poprzedni stał frontem do drogi – obecny front skierowany ma ku rzece. Poprzedza go ganek z balkonem wspartym na czterech słupach. Architektura dworu jest dość typowa dla okresu w którym go przebudowano, zaś jego wnętrza, przerabiane i przystosowywane dla potrzeb szkoły, zatraciły całkowicie „dworski” charakter. Obecnie szkoły we dworze już nie ma. Miejmy nadzieję, że po tej zmianie obiekt przetrwa i doczeka lepszych czasów.
One Response to “KOTLICE Dwór. Gmina Sobków, powiat jędrzejowski.” Subscribe