Daleszyce – Wójtostwo. Dwór herbowy

Dwór herbowy w Daleszycach. Foto Michał Michalczyk

Architektura dworów szlacheckich i wójtoskich różniła się zależnie od zamożności i materiału użytego jako budulec, wizji inwestora lub budowniczego. Są też przykłady, że niezależnie od regionu niektóre dwory były do siebie podobne architektoniczne  ( dwór herbowy – Wójtostwo – Daleszyce, dworek – Muzeum Wsi Kieleckiej, dworek – Muzeum Wsi Lubelskiej). Zdarzało się, że przy odbudowie spalonego dworu nie dbano o jego rewitalizację, pod starą nazwą powstawał nowszy architektonicznie budynek ( Wójtostwo – Kielce) . Powszechnym, nawet obowiązkowym elementem dekoracji dworu polskiego z osiemnastego wieku był zawsze obraz święty lub krzyż wieszany w centralnym miejscu izby mieszkalnej.

Wójtostwo – Daleszyce. Był tam dwór herbowy wraz z zabudowaniami gospodarskimi dziedzica ( wójta) oraz drugi dwór folwarczny ze stajniami, piwnicą i studnią. Dwory i stajnie zostały rozebrane, studnia zasypana sprzętami dworskimi i ziemią . Więcej pod hasłem w googlach ” dwór herbowy”..

Legenda herbowa dworu na Wójtostwie w Daleszycach

Legenda herbowa ( wywodzi się z zasłyszenia).  Był tam dwór herbowy wzmiankowany w 1761 r. wraz z zabudowaniami gospodarskimi dziedzica oraz drugi dwór folwarczny ze stajniami, piwnicą i studnią. Starzy ludzie długo pamiętali , zanim pomarli, że nad gankiem dworu wisiał obraz przywieziony z pielgrzymki do Częstochowy. Gdy pierwszy raz przyjechali carscy dziedzic dał im kwaterę, nawet rublami zapłacili, ale „ babuszkę” kazali z ganku zdjąć. Dziedzic naprędce, by carskich zadowolić, a ludziom spolegliwością się nie narazić, nakazał zarządcy na Święty Krzyż jechać i kopię relikwiarza przywieźć, ale taką by wiarę trzymała. Kopia relikwiarza otrzymała znak krzyża, a dla uniknięcia podejrzeń carskich o stawianiu ołtarzyka w ganku dziedzic nakazał w sercu krzyża umieścić literę C , a w krzyż wpleść literę D, symbolizujące herb miasta. Tak powstał herb dworski, który wisiał tam jeszcze wtedy, gdy cały dwór już rozebrano. Zdjęli go na końcu i starannie ukryli na wieki. Przetrwała miniatura herbu dworskiego używana do znakowania powozów. Tarcza 8,5 x 13 cm, stara blacha cynowa gr 1 mm, krzyż nałożony z tej samej blachy, litera D – nałożona blacha cynowa 0,3 mm.

Zamieszczone zdjęcie obrazu (w posiadaniu Pana Michała Michalczyka) przybliża nam wygląd nieistniejącego dworu jaki stał w Daleszycach na terenie tzw. Wójtostwa.

Oznaczone: zapomnianeAutor: Michał Michalczyk