Wieżyczka ta, jak sama jej nawa wskazuje, służyła do umieszczenia w niej małego dzwonu – sygnaturki, przeznaczonego do wzywania na rozpoczynającą się Mszę Świętą. Dzwon sygnaturki zazwyczaj uruchamiany był sznurem biegnącym wzdłuż ściany prezbiterium, w pobliżu której znajdowała się zakrystia – gdyż czynność tę wykonywał nie dzwonnik (lub kościelny)  ale ksiądz lub też służący do mszy ministrant. Z tej przyczyny wieżyczka zwykle znajdowała się nad dachem w pobliżu ściany tęczowej – i tak też jest w chęcińskim kościele Marii Magdaleny. Wieżyczka ta, – co do cech stylowych – jest barokowa, z arkadkową latarenką, pod ozdobnym, blaszanym hełmem.
Wieżyczki na sygnaturkę poczęły pojawiać się nad dachami kościołów Małopolski pod koniec w 1. połowy XVI stulecia. Według profesora Ryszarda Brykowskiego najstarszym przypadkiem, gdzie wykonano taką wieżyczkę, był drewniany kościół zwany „Na Burku” w Tarnowie. Według dokumentów miało to miejsce w roku 1536. Wieżyczki – jak każdy element architektury kościoła – miały swój proces rozwojowy i odzwierciedlały ogólne przemiany i tendencje stylistyczne zachodzące w architekturze sakralnej.
Ponad dachem – dzięki swej ażurowości – wieżyczka wygląda lekko, jakby w ogóle pozbawiona była ciężaru. Jednak, aby miała odpowiednią odporność na podmuchy wiatru, musi posiadać dość skomplikowaną konstrukcję, dzięki której jej ciężar przekazany będzie na ściany kościoła (a z nich potem na ziemię, za pośrednictwem fundamentów). Przeciwdziałanie prawu grawitacji nie wyczerpuje całości problemu konstrukcyjnego wieżyczki. Aby nie przewrócił i nie „porwał” jej wiatr, musi ona posiadać także odpowiednią sztywność i być właściwie zamocowana do kościelnych murów.
W chęcińskim kościele św. Marii Magdaleny wieżyczka ma plan ośmioboku. Umieszczona jest (widać to dopiero gdy wejdzie się na strych) nad ósmym wiązarem dachowym. Jej osiem drewnianych słupków, za pomocą belek-podwalin, wspiera się na belkach więźby, pomiędzy siódmym i ósmym oraz ósmym i dziewiątym wiązarem. Poszczególne słupki połączone są ze sobą poziomymi ryglami i skośnymi mieczami – a to w celu zwiększenia sztywności i gwoli zapewnienia „współpracy” wszystkich elementów.
Z reguły elementy konstrukcyjne wieżyczek szybciej się niszczą od innych elementów dachowej więźby. Wynika to z ażurowego charakteru, a więc założonego z góry braku szczelności wieżyczki, przez co do jej wnętrza przenikają deszcz i śnieg, powodujące przyspieszone gnicie drewna. Stąd rzadko się zdarza, aby konstrukcja wieżyczki wytrzymywała ponad sto lat, a i w tym okresie zwykle podlega remontom bieżącym, czasem wykonywanym mało starannie, z byle jakich, zwykle wtórnie używanych materiałów.
Obecnie w wieżyczce u św. Marii Magdaleny nie ma już dzwonka – sygnaturki. Jest on zawieszony w przykościelnej dzwonnicy, obok innego, większego dzwonu.

Oznaczone: , Autor: Roman Mirowski

Pozytywnie zakręcony pasjonat kielecczyzny, absolwent Politechniki Świętokrzyskiej. Fotografuje co nieco i jako tako. Opisuje jak umie i stara się uratować od zapomnienia wszystko co się da :)

Bez komentarza

Skomentuj

Blue Captcha Image

*

MICHALCZYK WŁADYSŁAW EUGENIUSZ (1916-1994)

Władysław Eugeniusz Michalczyk urodził się 10 maja 1916 r. w Daleszycach (powiat kielecki), a jego rodzicami byli Jan (ur. 3 […]

MALICKI JÓZEF (1893-1953)

Józef Malicki urodził się 15 stycznia 1893 r. w Krasocinie, był synem Kazimierza i Katarzyny z Łapotów, którzy wzięli ślub […]

BORKOWSKI JAN WIKTOR (1885-1956)

Jan Wiktor Borkowski (wł. Jan Wiktor Dunin-Borkowski h. Łabędź) urodził się 7 czerwca 1885 r. w Dąbrowie Górniczej, był synem […]

MALSKA FLORENTYNA Z ZIELIŃSKICH i MALSKI KAROL

Prezentowany tekst jest rozszerzoną wersją opublikowanego na łamach czasopisma „Świętokrzyskie” Niewiele osób zapisało się w dziejach Kielc w tak chwalebny […]

JANOTA BZOWSKI JERZY (1906-1941)

Autor: Grzegorz Dąbrowski, Adam Malicki   Ziemia Włoszczowska ma wielu bohaterów o których pamięć warto podtrzymywać i upowszechniać wśród kolejnych […]

TEREK STANISŁAW – kowal z Kossowa

Stanisław Terek urodził się 20 kwietnia 1914 r. w Kossowie, a jego rodzicami byli Antoni (ur. 1876, zm. 1947) i […]